موقعیت حساس شاخص

تداوم ورود پول به بازار سهام

تزریق پول از سوی حقیقی‌‌‌‌‌‌‌‌ها به بازار سهام همچنان ادامه دارد و در جریان دادوستدهای روز قبل قدرت‌‌‌‌‌‌‌‌نمایی خریداران در سمت تقاضا سبب شد تا شاهد تغییر مالکیت ۲۹۷‌میلیارد‌تومانی از پورتفوی حقوقی‌‌‌‌‌‌‌‌ها به سبد حقیقی‌های بازار سهام باشیم. روند تغییر مالکیت در بازار سهام با توجه به روند خوب شکل‌گرفته در ماه‌های اخیر دگرگون شده‌است و شاهد حضور فعال حقیقی‌‌‌‌‌‌‌‌ها در سمت خرید سهام هستیم. به‌طور سنتی در بازار سهام معمولا در سیکل‌های صعودی معامله‌گران حقیقی در سمت خرید سهام قرار می‌گیرند و خالص تغییر مالکیت‌‌‌‌‌‌‌‌ها و کفه سنگین تقاضا به نفع این گروه از معامله‌گران میل می‌کند و در مواقعی که بازار در فاز رکودی یا در مدار نزولی قرار می‌گیرد، این سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران حقوقی و عمده بازار هستند که از جریان قیمت‌ها در بازار سهام حمایت می‌کنند. همان‌طور که در گزارش روز قبل «دنیای‌اقتصاد» تحت‌عنوان توفان بورس در آرامش دلار نیز اشاره شد، در ماه‌های آخر سهم پول از نقدینگی از میانگین بلندمدت خود فاصله گرفته و نسبت پول به شبه‌‌‌‌‌‌‌‌پول را به اعداد و ارقام عجیبی رسانده است که آخرین‌بار در اسفند سال‌۹۱ تجربه شده‌بود. این پولی که از بطن سپرده‌‌‌‌‌‌‌‌های خرد مسدود نزد بانک‌ها، از شبه‌‌‌‌‌‌‌‌پول به پول تغییر ماهیت می‌دهد، با توجه به اشباع قیمتی در سایر بازارهای موازی در کلیت بورس تهران هنوز پتانسیل و قابلیت رشد را احساس می‌کند و در نتیجه بخشی از این پول‌هایی که در ماه‌های اخیر به پول تبدیل شده‌است، روانه بازار سهام شده‌ و موجبات آفرینش روزهای سبز را برای سهامداران بورس تهران فراهم آورده است. ارزش معاملات خرد بازار سهام نیز که شامل سهام و حق‌تقدم می‌شود در روز یکشنبه با ثبت رقم ۱۱‌هزار و ۸۹۵‌میلیارد‌تومان، مجددا در بالای کانال ۱۰‌هزار ‌میلیارد‌تومان قرار گرفت.

سرمایه‌گذاری یا نوسان‌گیری؟

در تعاریف مرسوم مالی بین سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران و سفته‌‌‌‌‌‌‌‌بازان تفاوت‌‌‌‌‌‌‌‌هایی قائل می‌شوند. سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران معمولا نگاه بلندمدتی به بازار سهام دارند و نوسان‌های مقطعی و کوتاه‌‌‌‌‌‌‌‌مدت قیمت سهام آنها را آزرده‌خاطر نمی‌سازد، بنابراین با تجربه افت و خیزهای گوناگون در بازار سهام به‌راحتی کنار می‌آیند، اما سفته‌‌‌‌‌‌‌‌بازان عموما به مقوله بازارهای مالی به دید کوتاه‌‌‌‌‌‌‌‌مدت می‌‌‌‌‌‌‌‌نگرند و به‌دنبال استفاده از فرصت‌هایی در بازارها هستند که در آنها قیمت‌های روی تابلو و بازار دارایی‌های مختلف از ارزش ذاتی آنها فاصله گرفته‌است و سفته‌‌‌‌‌‌‌‌بازان به‌منظور کسب منفعت از محل این شکاف اقدام به خرید دارایی‌های مختلف می‌کنند. طبیعتا با افزایش بهای دارایی خریداری‌‌‌‌‌‌‌‌شده شکافی که میان قیمت دارایی و ارزش ذاتی آن وجود داشت جبران می‌شود و سفته‌‌‌‌‌‌‌‌بازان نیز که نگاه بلندمدتی ندارند اقدام به‌فروش دارایی تحت‌مالکیت خود می‌کنند تا سود خود را محقق کنند.

سفته‌‌‌‌‌‌‌‌بازان بعد از فروش دارایی‌ها و شناسایی سود به سراغ دارایی‌های دیگری می‌روند تا از شکاف میان قیمت و ارزش ذاتی در سایر دارایی‌ها بهره‌‌‌‌‌‌‌‌مند شوند. در مقطع فعلی که بورس تهران رشد خوبی را در دو ماهه اخیر ثبت کرده‌است، این سوال برای برخی سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران مطرح‌شده که آیا بورس تهران را باید به منزله یک بازار بلندمدت تلقی کرد یا اینکه این بازار را باید کوتاه‌مدتی نگاه کرد و در مقاطعی از زمان سرمایه‌ها را به سمت این بازار روانه کرد؟ در پاسخ به این سوال می‌توان گفت که با بررسی آمار سابقه معاملات در بازار سهام و سایر بازارها، سبقت سهام در کسب بازدهی از دیگر بازارها برای مخاطب عیان می‌شود، اما تفاوتی که معاملات سهام دارد در نوسان‌های آن است، سهام در بلندمدت هم از تورم عمومی جامعه و هم دیگر بازارها عملکرد بهتری ثبت می‌کند، اما افت و خیزهای بازاری مثل بورس تهران قابل‌مقایسه با نوسان قیمت‌ها در بازار طلا و سکه مسکن و خودرو نیست، بنابراین ذائقه سرمایه‌گذاری که راهی این بازار می‌شود باید خاصیت ریسک‌پذیری داشته باشد و یک سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌گذار با چاشنی صبر و پذیرش ریسک موجود در بازار سهام می‌تواند با حضور مستمر در بازار سهام هم تورم را پوشش دهد و هم به نسبت سایر بازارها بازدهی بیشتری کسب کند، اما سفته‌‌‌‌‌‌‌‌بازی و نوسانگیری نیازمند روحیه ریسک‌‌‌‌‌‌‌‌پذیر و دانش و آمار و اطلاعات به‌‌‌‌‌‌‌‌روز برای تحلیل موقعیت و شرایط کلی کنونی بازار، سناریوهای محتمل برای کلیت بازار و صنایع و یک سهم خاص است تا سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌گذار بتواند به نحو مطلوبی اوضاع کنونی و آنچه که اتفاق خواهد افتاد را پیش‌بینی کند تا بتواند به بهترین نحو از سرمایه خود بازدهی کسب کند، بنابراین در تمایز بین این دو مفهوم و مناسب‌بودن هریک از این روش‌ها برای مقطع فعلی می‌توان این نکته را یادآور شد که هر سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌گذار باید با توجه به ذائقه ریسک خود (ریسک‌پذیری یا ریسک‌گریزی) اقدام به چینش پورتفوی یا سبد سرمایه‌گذاری کند. مطمئنا هریک از این روش‌ها اگر به‌گونه‌ای اصولی و اساسی اجرا شوند، برای سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌گذار مطلوبیت ایجاد خواهند کرد.

بازی‌‌‌‌‌‌‌‌خوانی فتح قله تاریخی شاخص‌کل

شاخص‌کل بورس تهران به‌عنوان نماگر اصلی بازار سهام که نماینده این بازار است در سال‌های گذشته در سه نوبت پس از تجربه رشد‌‌‌‌‌‌‌‌های ممتد و متوالی از سقف‌های قیمتی عقب‌‌‌‌‌‌‌‌نشینی قابل‌توجهی داشته است که در برخی مواقع سال‌ها زمان لازم بوده تا این شاخص بتواند مجددا سطوح ازدست رفته را فتح کند. یکی از این ریزش‌‌‌‌‌‌‌‌ها در دهه۸۰ رقم خورد که ۵‌سال ‌زمان لازم برد تا شاخص‌کل خود را بازیابی کند و به قله تاریخی خود بازگردد. در دهه۹۰ نیز پس از رشد بورس در سال‌۹۲، از دی ماه این سال‌ریزش قیمت‌ها در بازار سهام آغاز شد و شاخص‌کل نهایتا در آذر ۹۶ توانست مجددا این محدوده را فتح کند. آخرین مورد نیز بعد از رشد افسارگسیخته قیمت‌ها در بازار سهام در سال‌۹۹ اتفاق افتاد و در فروردین امسال و بعد از ۳۱‌ماه شاخص‌کل موفق شد قله تاریخی ۲‌میلیون و ۱۰۰‌هزار‌واحدی را مجددا پس‌بگیرد.