انتشار خبر رويترز مبني بر دست يافتن به متن پيشنويس احياي توافق هستهاي ايران با قدرتهاي جهاني، بازارهاي دارايي در ايران به ويژه بازار آزاد ارز را بههم ريخت. رويترز در گزارش خود مدعي آزادسازي تمام پولهاي بلوكه شده ايران در كرهجنوبي و البته تبادل زندانيان امريكايي در ايران پس از توافق هستهاي شده بود. موضوعي كه بلافاصله با واكنش منفي دستگاه ديپلماسي ايران مواجه شد و مقامات وزارت خارجه وجود اين پيشنويس را تكذيب كردند. همزمان با اين گزارش رويترز، روزنامه «هاآرتص» نيز از احتمال امضاي قريبالوقوع توافق هستهاي خبر داده و نوشته بود كه اين توافق جديد تفاوت چنداني با نسخه قبلي برجام ندارد.
از طرف ديگر، گزارشهايي نيز از تمايل كشورهاي آسيايي براي خريد نفت ايران منتشر شده است. سفر يك هيات ديپلماتيك و اقتصادي از ايران به كرهجنوبي كه توسط وزارت خارجه كرهجنوبي نيز تاييد شد؛ اين اميدواري را به وجود آورده كه به محض برداشته شدن تحريمها، ايران بتواند به بازار ازدست رفته نفت بازگردد. رايزنيها بين ايران و كرهجنوبي براي آزادسازي اين منابع آغاز شده و احتمالا به زودي بخش مهمي از اين منابع آزاد ميشود. آزادسازي منابع بلوكه شده ايران در كشورهاي ديگر يكي از پيششرطهاي ايران براي مذاكرات و رسيدن به توافق بود. بعد از كرهجنوبي، بزرگترين پالايشگاه ژاپن هم اعلام كرده پس از لغو تحريمها، اقدام به خريد نفت ايران ميكند. گفته ميشود زمزمههاي حصول توافق و لغو تحريمهاي نفتي ايران باعث شده شركت انئوس هولدينگز، بزرگترين پالايشگاه نفت ژاپن، خواهان خريد نفت از ايران شود.
اما بدون درنظر گرفتن درستي يا نادرستي اين گزارش، اخبار منتشر شده، تكانههاي شديدي در بازارهاي دارايي مانند ارز، طلا و سكه ايجاد كرد كه البته قابل پيشبيني هم بود. اگر اين اخبار واقعيت داشته باشد؛ چند پيام مهم براي بازار ارز در پي خواهد داشت؛ اول اينكه بانك مركزي ميتواند ذخاير خود را بالا ببرد. يا اينكه با تزريق بخشي از اين ذخاير ارز به بازارها، نقدينگي سرگردان را جمعآوري كند. دوم، افزايش اميدواري به فروش نفت و بالا رفتن درآمدهاي دلاري است. تاثير فوري اين اتفاق، بالا رفتن قدرت مانور بانك مركزي در بازار براي حفظ ارزش ريال است كه به خودي خود، چشمانداز بازار ارز را كاهشي خواهد كرد. در آخر هم بايد به چشمانداز تورم توجه كرد. اگر بانك مركزي به دنبال يك عدد خاص براي نرخ دلار باشد و بازار ارز را در اين عدد خاص، تنظيم كند؛ بازيگران تجاري و بهويژه صادركنندگان كه بخش عمدهاي از جريان تامين ارز را به دست دارند، علاقه بيشتري براي عرضه دلارهاي خود خواهند داشت كه درنهايت اين موضوع به كاهش نوسان قيمت در بازار ميانجامد.
قيمت دلار به عنوان ارز پيشرو بازار كه در معاملات روز پنجشنبه با كاهش محسوسي به 26.5 هزار تومان رسيده بود، در آغاز معاملات ديروز تا 26 هزار تومان نيز سقوط كرد. هر چند در معاملات پشت خطي شامگاه جمعه گذشته، قيمتها به كانال 25هزار توماني نيز وارد شده بود، اما فعالان بازار ميگويند بيشتر به دنبال اخبار قطعي از وين هستند. جايي كه ديپلماتهاي ايراني مشغول مذاكره با طرفهاي غربي هستند. آنها ميگويند نرخ دلار تا كاملا از مذاكرات مطمئن نشود به سمت كانال
25 هزار تومان حركت نميكند.
از ساعات ابتدايي معاملات ديروز، پيشبيني ميشد كه قيمت دلار مرز حساس 26 هزار تومان را شكسته و به كانال 25 هزار تومان وارد شود، اما اين اتفاق نيفتاد، بنابراين حالا پيشبيني ميشود كه فروشندگان كمتري وارد بازار شوند. اين پيشبيني بدين معناست كه ريزش نرخ دلار حداقل تا زمان اعلام اخبار قطعيتر از روند مذاكرات به تعويق افتاده است.
بايد به ياد داشته باشيم كه دلار در دي ماه سال جاري تقريبا بالاي 30 هزار تومان به فروش ميرفت و در آخرين روز بهمن ماه به مرز كانال 25 هزار توماني رسيده است. اين كاهش قيمت ميتواند با انتشار اخبار قطعي از مذاكرات تداوم پيدا كند. هرچند كه درنهايت، بانك مركزي به عنوان بازيگر اصلي بازار ارز روند حركتي آينده را رقم ميزند. اگر خبر قطعي از مذاكرات بيرون نيايد، آنگاه پيشبينيها بر اين است كه نرخ دلار بار ديگر به سمت 27 هزار تومان حركت كند، به ويژه اينكه، در پايان سال معمولا تقاضا براي اسكناس ارز در بازار بيشتر ميشود. سفرهاي خارجي به عنوان تحريككننده اصلي بخش تقاضا، در روزهاي پاياني سال ميتواند اثر افزايشي بر بازار داشته باشد.
اما در كانالها و وبسايتهاي خريد و فروش ارز، روز گذشته بيشتر تحليلها درباره كاهشي شدن نرخ ارز بوده است. البته بايد توجه داشت كه نرخهاي فعلي بازار دلار فاصله زيادي با قيمتهايي ندارد كه سال گذشته و در همين ماه وجود داشت. بهطور مثال، شنبه دوم اسفند 99 نرخ دلار 25هزار تومان بود. يعني همين الان قيمت دلار 4درصد بيشتر از سال گذشته است، بنابراين اگر بانك مركزي بتواند قيمتها را تا كانال 25 هزار توماني كاهش دهد، تازه به ركوردي ميرسد كه سال گذشته در همين روزها وجود داشت.