بازار سرمایه از ابتدای سال‌جاری تاکنون دو نیمه متفاوت را پشت سر گذاشته است. در حالی که بازار طی دو ماه نخست سال بازدهی منفی و در ماه سوم تنها یک درصد بازدهی مثبت را ثبت کرده بود اما توانست از سومین ماه سال به تدریج به عرصه قدرت‌نمایی بازارها بازگردد و بازدهی مثبت را برای سهامداران به ارمغان آورد. این بازار به ویژه با انتشار گزارش‌های سه ماهه شرکت‌ها که حاکی از عملکرد مثبت بهار و رسیدن به سطح ارزندگی بود، تقویت شد. بدین‌ترتیب بازار سرمایه نه تنها با رشد شاخص‌ها در ماه‌های چهارم و پنجم سال و کسب بازدهی مثبت روبه‌رو شد بلکه مجددا شاهد ورود پول و رشد ارزش معاملات طی ماه‌های تیر و مرداد سال‌جاری بود. بازار سرمایه همچنین در کنار اصلاح برخی ساختارهای دست و پا گیر و قوانین محدودکننده، از رشد نرخ دلار نیز بهره برد تا سهامداران شرکت‌های صادرات‌محور را از رشد قیمت سهام بهره‌مند کند. تا پایان ماه پنجم سال‌جاری، شاخص‌سازان بخش زیادی از زیان سهامداران خود طی ماه‌های گذشته را جبران کرده‌اند. در این میان نمی‌توان تقسیم سودهای اعجاب‌آور و رضایت‌بخش از سوی شرکت‌ها را در ترغیب دوباره سرمایه‌گذاران برای ورود به بازار سرمایه نادیده انگاشت. بدین ترتیب شاخص کل بازار سرمایه از رقم یک میلیون و ۳۰۷ هزار و ۷۰۷ واحد در نخستین ساعت معاملاتی سال‌جاری به سطح یک میلیون و ۵۱۵ هزار و ۵۴۸ واحد در پایان مردادماه رسید تا با پشت سر گذاشتن دو کانال مهم، بازدهی ۸۹/۱۵ درصدی را طی پنج ماهه نخست امسال کسب کند. با این حال شاخص کل بورس که در شهریورماه شتاب بیشتری در مسیر صعود گرفته و برای فتح کانال ۶/۱ میلیون واحدی خیز برداشته بود در هفته گذشته با نوسان روبه‌رو شد اما با اصلاحی مناسب مجددا به روند متعادل خود بازگشت. بررسی معاملات بازار سهام طی هفته‌های اخیر نیز نشان می‌دهد، معامله‌گران از سمت نمادهای بزرگ به سمت کوچکترها چرخش داشته و شرکت‌های کوچک ارزنده با ورود پول مواجه بوده‌اند. بدین‌ترتیب شاخص هم‌وزن بازار نیز روزهای مثبتی را از سر گذرانده و به تدریج فاصله خود با رشد شاخص کل را کاهش می‌دهد.

بازار مسکن
بر اساس جدیدترین اعلام بانک مرکزی، میانگین قیمت مسکن در شهر تهران طی مردادماه سال‌جاری در مقایسه با تیرماه امسال سه درصد افزایش یافته است. بازار مسکن همچنین در مقایسه با بازار سهام در بررسی یک سال، بازدهی بالاتری را ثبت کرده است اما با توجه به رکود معاملاتی در این بازار به نظر می‌رسد این رشد تنها زاییده تورم بالای اقتصاد و رشد ارزش اسمی باشد. بدین‌ترتیب رکود در بازار مسکن همچنان پابرجاست و معاملات در شهر تهران همچنان روی مرز پنج هزار مورد باقی مانده است. واقعیت آن است که به رغم تداوم روند افزایشی قیمت مسکن از ابتدای سال‌جاری تاکنون و ثبت بازدهی‌های یک و سه درصدی، معاملات مسکن در تهران از ابتدای سال به طور کلی روندی کاهشی را دنبال کرده است. ناظران اقتصادی تورم بالای اقتصاد ایران را که سبب افزایش همزمان قیمت مسکن و تضعیف درآمد و کاهش قدرت خرید مردم شده است از دلایل اصلی رکود ادامه‌دار در بازار املاک می‌دانند. در همین حال شرایط اقتصادی کشور، افراد را به سمت سرمایه‌گذاری‌های کوتاه و میان‌مدت با قدرت نقدشوندگی بالا ترغیب کرده است. حال آنکه بازار املاک، به نقدشوندگی پایین و عدم بازگشت سرمایه در کوتاه‌مدت دچار است. این ویژگی به ویژه با اجرای قانون مالیات بر عایدی سرمایه و اخذ مالیات از خانه‌های خالی و محدودیت معاملات ملک در بازه‌های زمانی کوتاه‌مدت و میان‌مدت (با هدف جلوگیری از سفته‌بازی در بازار مسکن) بیش از پیش تقویت خواهد شد. به نظر می‌رسد این بازار به دلیل تورم بالای مصالح ساختمانی از یک سو و رشد قیمت محصول نهایی با آهنگ کند ورود سرمایه روبه‌رو خواهد بود. این روند به ویژه تا پایان ماه جاری تغییر محسوسی نخواهد داشت.


بازار ارز
شاید بتوان بازار ارز را از لحاظ امکان سرمایه‌گذاری خرد، اصلی‌ترین رقیب بازار سرمایه در جذب نقدینگی دانست. دلار توانسته بود در پنج ماهه نخست امسال از قیمت ۲۳ هزار و ۹۶۳ تومان به ۲۷ هزار و ۶۵۹ تومان در پایان مردادماه برسد تا بدین ترتیب بازدهی ۴۲/۱۵ درصدی را ثبت کند. این ارز همچنین در روزهای آغازین شهریورماه به دلایل مختلفی کانال ۲۸ هزار تومانی را هم فتح کرد و برای ورود به سطح ۲۹ هزار تومان خیز برداشت. تحولات سیاسی افغانستان و شرایط مبهم دلار هرات یکی از عوامل افزایش نرخ این ارز در ابتدای ماه جاری بوده است. با این حال همزمان با بازگشایی راه‌های تجاری و ایجاد ثبات در افغانستان این نگرانی تا حد زیادی کاهش یافت. با این حال اما به دلیل سرنوشت مبهم برجام و کمبود ارز ناشی از تحریم‌ها در کشور، به نظر می‌رسد دولت همچنان برای کنترل نرخ دلار با مشکلات زیادی مواجه باشد. از همین رو نوسان دلاری به دلیل وابستگی بالا به تحولات سیاسی داخلی و بین‌المللی همچنان ادامه‌دار خواهد بود. از سوی دیگر اما گفته می‌شود دلار با محدوده تاریخی خود یعنی ۳۲ هزار تومان همچنان فاصله زیادی دارد و مشخص نیست که بتواند در شهریورماه به راحتی به قله قبلی بازگردد. کارشناسان می گویند، افزایش نرخ دلار می‌تواند تا حدی بر رشد قیمت سهام دلاری بازار سرمایه نیز اثر مثبت داشته باشد. با این حال اما در صورتی که نرخ دلار از محدوده‌های منطقی بالاتر رود در نهایت به زیان کلیت اقتصاد از جمله بازار سهام منجر خواهد شد. بازار ارز همچنین به دلیل محدودیت‌های قانونی معاملات، کنترل مستقیم دولت و بازارسازی بانک مرکزی، از بازارهای پرریسک برای سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود.


بازار طلا
طلای ۱۸ عیار که سال گذشته را با قیمت یک میلیون و ۸۵ هزار و ۵۰۰ تومان در هر گرم به پایان رسانده بود توانست در واپسین روز مردادماه روی رقم یک میلیون و ۱۷۳ هزار و ۳۰۰ تومان قرار بگیرد و بدین‌ترتیب در پنج ماهه نخست سال‌جاری، معادل ۰۹/۸ درصد بازدهی کسب کند. با این حال اما نرخ دلار ناشی از کاهش نرخ جهانی این فلز گرانبها و تقویت شاخص دلار، طی روزهای گذشته با کاهش مواجه شده و به یک میلیون و ۱۶۱ هزار و ۹۰۰ تومان در روز پنجشنبه رسید. بدین‌ترتیب طلای ۱۸ عیار از ابتدای سال‌جاری تاکنون بازدهی ۰۴/۷ درصد را کسب کند. در این میان افزایش تقاضای جهانی برای طلا ممکن است بر نرخ این فلز گرانبها در ایران نیز اثر بگذارد. اما بازار طلا در ایران فارغ از قیمت‌های جهانی از عواملی نظیر تورم و مناسبت‌های ملی و مذهبی نیز اثر می‌پذیرد. بر همین اساس به نظر می‌رسد در صورت پایداری نرخ جهانی دلار و کاهش تورم انتظاری در کشور، بازار طلا دست کم تا پایان شهریورماه نوسانات افزایشی خاصی را پیش رو نداشته باشد.