فائزه عباسی: دیگر وقتش رسیده بود پای «ریش سفیدان» به میان بیاید. آنهم در شرایطی که هر روز صدایی از جنس اختلاف از درون اردوگاه اصلاحطلبی به گوش میرسد، نه تکلیف مشارکت یا عدم مشارکت در انتخابات اسفندماه مشخص است، نه سازوکار شورای عالی سیاستگذاری دیگر مورد پذیرش است نه شاخصین و احزاب اصلاح طلب مثل گذشته میل به همنشینی و همراهی با یکدیگر دارند.
در میان این چند صداییها و اختلافات، خبر دیدار «مجمع روحانیون مبارز» با اعضای «فراکسیون امید» یا همان نمایندگان اصلاحطلب مجلس دهم یک شوک اصلاح طلبانه بود. جلسهای که روز دوشنبه برگزار شده بود و آن طور که روابط عمومی مجمع روحانیون مبارز در اطلاعیه اش به آن اشاره میکند، بنا به دعوت مجمع روحانیون مبارز و به منظور هم اندیشی و تبادل نظر، اعضای هیأت رئیسه فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی در جلسه شورای مرکزی مجمع شرکت کردند.
شیوخ اصلاح طلب به میدان آمدند
گرچه حضور اعضای فراکسیون امید که «تَکرار» خاتمی آنها را به خانه ملت رساند در کنار رئیس دولت اصلاحات که لیدری این جریان را برعهده دارد، قابل توجه بود اما واقعیت آن است که فارغ از نقشآفرینی رئیس دولت اصلاحات که حتی میتوان برای او شخصیت و هویتی جدا و مستقل از مجمع روحانیون مبارز قائل شد، پا به میدان گذاشتن مجمع روحانیون مبارز موضوعی نیست که بتوان از کنار آن به سادگی عبور کرد.
چهره های تاثیرگذاری چون عبدالله نوری، موسوی خویینیها، موسوی بجنوردی و ...که گرچه گاهی مسیر سکوت و عزلت سیاسی را انتخاب کرده اند اما همان ها آنقدر تاثیرگذاری و نفوذ در بین اصلاح طلبان داشته و دارند که توانسته اند تا به امروز جایگاه شیخوخیت اصلاح طلب را زنده نگه دارند.
گویی در روزهایی که اصولگرایان به دنبال احیای جایگاه شیخوخیت هستند تا وحدت انتخاباتی را حول محوریت آنها شکل و سروسامان دهند، در سوی دیگر سیاست شیوخ اصلاح طلب با وجود سکوت نصفه و نیمه شان اما بازهم جایگاه قابل پذیرش تری در بین اصلاح طلبان دارند.
حال درست ۶ ماه مانده به انتخابات، مجمع روحانیون مبارز که در چند سال اخیر کمتر ظهور و بروز داشته بود، قدم در راه گذاشته و با نمایندگانی که حدود سه سال و نیم پیش انتخابشان کرده بودند به بحث نشسته تا در روزهایی که انتقادات از عملکرد این فراکسیون به اوج رسیده، هم آنها از قوت و ضعفهایشان بگویند هم مجمع به یک چشم انداز از عملکرد این فراکسیون و تصمیم برای انتخابات پیش رو برسد. جلسهای که به نظر میرسد حداکثر ۳۶ ماه دیر برگزار شد.
شیوخیت محور وحدت می شود؟
انتقادات از جریان اصلاحات دیگر یکی دوتا نیست، تقریبا هر لحظه و هر روز زمزمهای انتقادی و نارضایتی از عملکرد اصلاح طلبان از سوی بدنه رای این جریان به گوش می رسد. ماجرا آنجا پیچیده تر می شود که حتی خود بدنه حزبی و تشکیلاتی این جریان هم دچار چنددستگی و اختلاف درون تشکیلاتی شده و با وجود فاصله اندک تا انتخابات اسفندماه اما هنوز یک صدای واحد برای مشخص شدن سازوکار ورود به انتخابات به گوش نرسیده است. انتقاداتی که یک سر آن به عملکرد فراکسیون امید و شورای شهری های تهران باز می گردد و سوی دیگرش به سکوت بزرگان در مقابل عملکرد این طیف از نمایندگان اصلاح طلب.
گویی وقتش رسیده بود که ریش سفیدان و شیخوخیت اصلاح طلب به میدان بیایند تا شاید با پادرمیانی صدای انتقادات را اگرنه خاموش ولی لااقل کم تر کنند. انتظاری که از همان ابتدا از بزرگان اصلاحات می رفت و بدنه رای این جریان خواستار ایفای نقش نظارتی و رهبری بیشتری از سوی آنها بود، حتی پیش از آنکه انتقادات رنگ اعتراض به خود بگیرد بسیاری از چهره های اصلاح طلب نسبت به این رخوت شیوخ و بزرگان اصلاحات هشدار داده بودند اما گویا چندان جدی گرفته نمی شد.
پای این انتقادات حتی به جلسه دوشنبه شب هم باز شد و در همان جلسه یکی از محورهای انتقاد اعضای فراکسیون امید عدم ارائه یک مانیفست از سوی مجمع روحانیون بود. آنچنان که محمدعلی ابطحی از اعضای مجمع روحانیون مبارز در گفتوگو با روزنامه اعتماد به آن اشاره کرده و گفته است: «اعضای فراکسیون گلایههای برحقی هم درباره عملکرد و رویکردهای مجمع روحانیون مبارز داشتند.آنها میگفتند مجمع روحانیون مبارز باید پس از انتخابات مانیفستی ارایه میکردند تا این مانیفست ملاک و مبنایی قرار بگیرد که امروز بتوان بر اساس آن از مجلس و نمایندگان سوال و مطالبه کرد.»
شاید این صحبت اعضای فراکسیون امید اشارهای یا بهتر بگوییم کنایهای به طرح پایش نمایندگان لیست امید بوده باشد؛ طرحی که بعد از بالا گرفتن انتقادات از فراکسیون امید در دستور کار شورایعالی سیاستگذاری قرار گرفت و قرار است بر اساس آن عملکرد نمایندگان اصلاحطلب مورد سنجش و ارزیابی قرار بگیرد تا مشخص شود آیا انتقادات به حق یا نا به حق بوده است. هرچه هست به نظر میرسد دایره انتقادات و اختلافات موجب شده تا یک مطالبه برای تعیین راهبردها و خط مشیها میان احزاب و شخصیتهای اصلاحطلب خاصه برای نقشآفرینی مجمع روحانیون مبارز شکل گرفته باشد.
بازگشت به اوج با دوگانه مجمع روحانیون - شورای عالی سیاستگذاری؟
اینجاست که دوباره نقش لیدری «مجمع روحانیون مبارز» یادآوری میشود؛ البته این یادآوری نه از بابت انکه اختلاف میان احزاب و «شورای عالی سیاستگذاری» به بالاترین حد خود رسیده است و شاید قرار باشد مجمع روحانیون جایگزین شورایعالی سیستگذاری شود بلکه در این میان اعضای مجمع روحانیون مبارز در حکم همان پدر دلسوز ظاهر شود که میخواهد در کنار شورایعالی سیاست گذاری، حل و فصل اختلافات را به عهده بگیرد.یک دوگانه که یک سر آن صدای اختلافات را کم کند و یک سر دیگر مسئولیت اجرایی حضور در انتخابات را عهده دار شود.
اما مسئله مهمتری که پیش روی جریان اصلاحات قرار دارد مسئله ریزش بدنه رایی است که زمانی اصلاحطلبان را به هسته قدرت نزدیک کرد اما امروز با نزدیک شدن به انتخابات و اما و اگرهایش درباره کارنامه فراکسیون امید و جریان اصلاح طلبی دیگر چندان اطمینانی وجود ندارد که همان رایی که چهار سال پیش برای پیروزی جریان چپ به صندوق ریخته شد امسال هم دوباره به پای اصلاحطلبان به ثبت برسد. بنابراین این پادرمیانی مجمع روحانیون مبارز میتواند به نوعی رفع و رجوع آن انتقادات و رتوش چهره فراکسیون امید باشد تا آنچه در گذشته به عنوان نقطه ضعف در نظر گرفته میشد، بتواند محو یا حداقل کمرنگ کند و بدین ترتیب با حمایت از نمایندگان و فراکسیون امید، آن امید و آبرویی که چهار سال پیش به لیست امید داده شد بازگردانده شود؛ اما آیا این موضوع راهگشا خواهد بود؟!
نگاه مثبت به یک جلسه
به هر صورت انچه در این جلسه گذشت با تحلیلهای مختلفی همراه شده که شاید مهمترین آن بازگشت مجمع روحانیون مبارز به جایگاه شیخوخیتش باشد موضوعی که میتوان در رفتار و گفتار جریان چپ مشاهده کرد. برای مثال علیرضا رحیمی در سرمقالهای برای روزنامه اعتماد مینویسد: « مجمع روحانیون مبارز به عنوان یکی از مجموعههایی که در جریان اصلاحات مرجعیت داشته و تلاشهایی ارزنده برای انسجام و فعالیت هرچه قدرتمندتر و اثربخشتر این جریان سیاسی در بزنگاههای انتخاباتی و غیرانتخاباتی داشته، به این دلیل، نقشی کلیدی و راهبردی دارد.»
«خوب» یا «بد» روزشمار انتخابات به کار افتاده است و اصلاحطلبان که روزی بازی رقابت را بر روی رینگ مجلس دهم از طیف مقابل خود، برده بودند حال باید به این فکر کنند در شرایطی که هر روز انتقاد جدیدی به اصلاحطلبان و مهمتر از همه فراکسیون امید وارد میشود چه باید کرد؟! آیا به میدان آمدن شیوخ اصلاح طلب چاره کار است؟