حسن روحانی در دومین مقصد اروپایی، راهی پایتخت موسیقی جهان شد تا بتواند از راه دیپلماسی، فالش‌های آمریکایی برجام را کمرنگ کند! او به همان کشور و شهری سفر کرد که برجام در آنجا متولد شد. وین اتریش در این هوای گرم تابستانی برای ما ایرانی‌ها، دوباره یاد‌آور شکسته شدن «حصر ایران» بود. روزی که غنی‌سازی برای نخستین بار در تاریخ معاصر برای ایران و ایرانیان به رسمیت شناخته شد و چندین سال گفت‌وگوهای پیچیده که با شیخ دیپلمات شروع شده بود ، دست آخر با دستان او و با فرماندهی او به سرانجام رسید. اگر امروز برجام دچار مشکل شده، نه تقصیری متوجه ماست و نه اروپایی ها؛ همه چیز به «دیوانه‌ای برمی‌گردد که ناگهان از قفس پرید».
برگردیم به سفر روحانی؛ رییس جمهور در این مقطع زمانی خاص تشخیص داد که خودش راهی اروپا شود تا گفت‌وگوها و چانه زنی ها برای تهیه بسته نجات برجام با تاکتیک و تکنیک تجربه و تدبیر پیش برود. قطعا اگر دوران پیش از روحانی بودیم یا کسی شبیه احمدی نژاد به‌عنوان کسانی که حتی یک روز سابقه کار دولتی، اجرایی و دیپلماسی نداشتند، سر کار بودند، اروپا میزبان رییس جمهور ایران نمی شد. اروپایی ها، روحانی و تیم او را از دو دهه پیش می شناسند و برای او در یک «کلاس جهانی»، احترام قائل هستند. به هر حال او از «شهرداری» و «هولدینگ‌داری» به ریاست جمهوری نرسیده، او سال های سال دیپلمات بوده، مقام اجرایی داشته و از جزیی ترین مسائل امنیتی سیاسی مطلع است و دقیقا در دانشگاهی تحصیل کرده که اروپایی ها از آن فارغ التحصیل شده اند.
دیروز در اتریش، حسن روحانی با صلابت و با اعتماد به نفس، نقشه های تندروهای گوناگون در سرتاسر جهان و شخص دونالد ترامپ را نقش بر آب کرد و با توسعه دیپلماسی تدبیر و امید به قلب اروپا، هارمونی جذابی از برجام را به گوش جهانیان رساند. دیدارهای روحانی از سوییس و اتریش در موقعیت کنونی، بي‌شك ایران را از موضع انفعال بیرون آورد و بدخواهان دولت او را سرجایش نشاند.
روحانی در دیدار با ایرانیان مقیم اتریش
رییس جمهور در جمع صمیمی ایرانیان مقیم اتریش در وین گفت: هدف دولت آمریکا انزوای ملت ایران بود، اما هزینه سنگینی پرداخت خواهد کرد و این اولین بار است که آمریکا علیه ملت ایران توطئه می کند و جز چند کشور کوچک، حامی ديگري ندارد.
روحانی گفت: امروز با شرایطی مواجه هستیم که باید روابطی قوی‌تر و مستحکم‌تر با کشورهایی که به طور سنتی با ایران روابط خوبی داشته و دارند، برقرار کنیم.
رییس جمهور افزود: برخی کشورهای اروپایی در شرایط مختلف روابط مطلوبی با ایران داشتند و موضع‌گیری‌های آن‌ها نسبت به کشور، انقلاب و نظام ایران معتدل‌تر و مناسب‌تر بوده که سويیس و اتریش جزو این دسته از کشورهای اروپایی هستند. به همین جهت از میان کشورهای مختلفی که برای سفر از ما دعوت کرده بودند، ترجیح دادیم اولین سفر اروپایی را در دولت دوازدهم و در این مقطع حساس از سويیس و اتریش آغاز کنیم.
روحانی اظهار داشت: صهیونیست‌ها، آمریکایی‌ها و برخی کشورهای معدود دیگر همواره به دنبال این بودند که روابط ایران را با دیگر کشورهای جهان ، همسایگانش و کشورهای دوست تضعیف کرده یا در صورت امکان قطع کنند و هدف آن‌ها در حصر و در انزوا قرار دادن ایران و به تعبیری ترویج ایران‌هراسی در منطقه و جهان بوده است.
رییس‌جمهور ادامه داد: از آغاز دولت یازدهم همه تلاش ما این بوده که این سیاست را به شکست بکشانیم و ایران را در جایگاه واقعی خود به عنوان کشوری تاثیرگذار در منطقه و جهان و کشوری که در طول تاریخ و تمدن بشری همواره نقش بسیار مهمی در ارتقاي علم، دانش، فرهنگ، ادبیات، تجارت و صنعت داشته، معرفی کنیم.
روحانی تصریح کرد: در مقطع تاریخی حال حاضر، حاکمان جدید آمریکا با تفکر ویژه‌ای که دارند و خود را نه تنها نسبت به ایران بلکه نسبت به کل منطقه ما و مسلمانان و همه غیرآمریکایی‌ها برتر تصور می‌کنند و گاهی در سخنان‌شان نیز به این جملات و کلمات تصریح می‌کنند، رویه‌ای کاملا مخالف مقررات و تعهدات بین‌المللی درپیش گرفته‌اند. بحث امروز آن‌ها فقط مخالفت با برجام نیست، بلکه از شورای حقوق بشر سازمان ملل و سازمان یونسکو نیز خارج شده و در برابر گروه 7 کشور صنعتی، ملت فلسطین و ملت‌های اسلامی دیگر نیز همین رویکرد را در پیش گرفته‌اند.
رییس جمهور ادامه داد: امروز جمعی در آمریکا روی کار آمده‌اند که توافقات این کشور با همه کشورهای جهان و حتی همسایگان آمریکا را مورد بی‌توجهی قرار می‌دهند. اگر این رفتارهای جدید آمریکایی‌ها فقط در قبال ایران یا دربرابر برجام و گروه یا بخشی در ایران بود، شاید قابل درک بود.
روحانی خاطر نشان کرد: در گذشته هر وقت آمریکایی‌ها در برابر ملت ایران توطئه‌ای را اجرا می‌کردند، می‌توانستند حداقل بخشی از کشورهای جهان را با خود همراه کنند، اما این برای اولین بار است که آمریکایی‌ها می‌خواهند توطئه‌ای علیه ایران اجرا کنند و به جز یکی، دو کشورکوچک، هیچ کشور دیگری با آن‌ها همراهی نکرده است. در کل اروپا، آسیا و آفریقا فقط چند کشور انگشت‌شمار هستند که با اقدام ترامپ در زمينه خروج از توافق هسته‌ای که توافقی میان 7کشوربوده و به تایید شورای امنیت سازمان ملل رسیده است، همراهی کرده‌اند.
رییس جمهور گفت: ایجاد انزوا برای ملت ایران که هدف اقدامات جدید آمریکاست، این‌بار هزینه بسیار بالایی برای آن‌ها خواهد داشت و ملت ایران نیز از همیشه در برابر این توطئه مقاوم‌تر خواهد بود. اگر اقدامات آمریکایی‌ها علیه یک بخش یا گروه خاص در ایران بود، شاید می‌توانستند تا حدودی کارشان را به پیش ببرند، اما امروز در برابر همه ملت ایران ایستاده‌اند و برای هر شرکت و بانکی که با ایران رابطه دارد ، پیام تهدید می‌فرستند تا روابطش را با ایران قطع کند.
استقبال رسمی رییس جمهور اتریش از روحانی
رییس جمهور کشورمان که به منظور دیدار و گفت‌وگو با مقامات ارشد اتریش به این کشور سفر کرده است، روز چهارشنبه به طور رسمی از سوی الکساندر فندر بلن، رییس جمهور این کشور در کاخ هوفنبورگ مورد استقبال قرار گرفت.
در مراسم رسمی استقبال علاوه بر نواخته‌شدن سرود ملی دو کشور، روسای‌جمهور ایران و اتریش از یگان تشریفات مستقر در محوطه کاخ هوفنبورگ سان دیده و مقامات همراه را به یکدیگر معرفی کردند.
نشست خبری مشترک روسای‌جمهور ایران و اتریش
روسای جمهوری اسلامی ایران و اتریش در یک نشست خبری بر ضرورت گسترش و تحکیم روابط دو کشور تاکید کردند.
روحانی روز چهارشنبه در این نشست خبری با تشکر از استقبال گرم اتریش از هیات عالی‌رتبه ایرانی و با اشاره به اینکه امروز گفت‌وگوهای بسیار صمیمانه، خوب و سازنده‌ای داشتیم، گفت: اتریش برای ما به عنوان یک کشور دوست در اتحادیه اروپا و در این منطقه است. روابط دو ملت ایران و اتریش به صدها سال قبل برمی‌گردد و همواره در دهه‌های اخیر روابط دو کشور رو به گسترش بوده است.
وی افزود: پس از برجام ، تبادل هیات‌های بسیار فراوانی بین دو کشور انجام گرفته و امروز صدها شرکت اتریشی در ایران مشغول فعالیت هستند. اراده دو کشور در این مذاکرات این بود که ما باید روابط تجاری، اقتصادی، فرهنگی، منطقه‌ای و بین‌المللی خودمان را ادامه دهیم.
دکتر روحانی از برجام به عنوان یک توافق بسیار مهم برای ایران، اتحادیه اروپا و جهان نام برد و اظهار داشت: کار آمریکا خلاف قانون، مصوبات شورای امنیت و تعهدات چندجانبه است و بی‌تردید به ضرر آمریکا و دیگران خواهد بود؛ یعنی تصمیمی که آمریکا اتخاذ کرده به نفع هیچ‌کس نبوده و نیست و این جزو تصمیمات عجیبی است که حکومت و دولتی برخلاف منافع ملی خودش و دیگران، آن را اتخاذ می‌کند.
رییس جمهور افزود: ایران در صورتی که بتواند از منافع برجام به خوبی استفاده کند، از آن حراست خواهد کرد اما این دو کفه باید کاملا متوازن باشد و اگر غیرآمریکا بقیه امضاکنندگان برجام بتوانند منافع ایران را تضمین کنند، ایران برجام بدون آمریکا را ادامه خواهد داد.
روحانی گفت: امیدواریم همان‌گونه که همه کشورها در اراده سیاسی، قاطع و مستحکم هستند، در اراده تجاری و اقتصادی هم به همان نسبت مستحکم باشند و مشکلاتی اگر پیش‌رو است، بتوانیم با کمک یکدیگر رفع و حل کنیم.
رییس جمهور اظهارداشت: در مذاکرات امروز بر این نکته تاکید کردیم که دوران یکجانبه‌گرایی به سر آمده و کشوری نمی‌تواند درباره جهان و ملت‌های دیگر تصمیم بگیرد و استقلال و حاکمیت ملی کشورها را نقض کند؛ چراکه این برخلاف منشور، مقررات بین‌المللی و منافع جهان و صلح جهانی است. خرسندم به دو کشوری مسافرت کرده‌ام که به طور تاثیرگذار در توافق برجام و میزبان مذاکرات بودند تا توانستیم به موفقیت دست یابیم.
160 سال روابط ایران و اتریش به روایت رییس جمهور اتريش
رییس‌جمهور اتریش نیز در این نشست خبری، به روابط دیرینه دو کشور اشاره کرد و گفت: اتریش و ایران، صد و شصتمین سال برقراری روابط سیاسی خود را جشن می‌گیرند اما روابط دو کشور حداقل به 500 سال پیش بازمی‌گردد. ما امسال شصتمین سال تاسیس انجمن فرهنگی اتریش در تهران و بیست و پنجمین سال گفت‌وگوی بین ادیان را جشن می‌گیریم و می‌خواهم تاکید کنم که روابط دیرینه ما فرای همکاری‌های اقتصادی و سیاسی است.
الکساندر فندربلن گفت: در این ارتباط می‌خواهم تاکید کنم که در اتریش ایرانیان زیادی زندگی می‌کنند، گاهي با تابعیت کامل ایرانی اتریشی شدند و فکر می‌کنم برای شما خیلی آشناست که حدود دو هزار پزشک در نظام سلامت اتریش با پیشینه ایرانی در حال فعالیت هستند.
وی افزود: هم اکنون در ایران صدها شرکت اتریشی فعال هستند و اتریش و اتحادیه اروپا تمام تلاش‌شان را می‌کنند که حتی در این ایام دشوار چارچوب لازم را نه تنها برای برقراری و استمرار این همکاری‌ها بلکه برای تعمیق آن، ایجاد کنند.
رییس جمهور اتریش با اشاره به برجام هیچ‌وقت براین اساس نبوده که تمامی مشکلات را حل کند و به اعتقاد وین ، تنها پنجره ای را برای رسیدگی به دیگر مشکلات گشوده است، گفت: ما در گفت و گو با رییس جمهور ایران، درباره طیف گسترده ای از مسائل دوجانبه و منطقه ای گفت‌وگو و تبادل نظر کردیم.
فندر بلن تصریح کرد: اتریش متاسف است از اینکه ایالات متحده از قرارداد برجام خارج شده و اینکه بخواهند دوباره تحریم‌هایی را وضع کند که نه‌تنها شامل تحریم‌های ابتدایی بلکه شامل تحریم‌های ثانویه هم می‌شود که شامل اتریش نیز خواهد شد. این تحریم‌های ثانویه که به اعتقاد ما و کمیسیون اتحادیه اروپا فرامرزی است، ناقص حقوق انسان‌هاست.
ایران و اتریش چهار سند همکاری
امضا کردند
با حضور رییس جمهور کشورمان و صدراعظم اتریش، چهار تفاهمنامه همکاری میان مقامات ایران و اتریش به امضا رسید.
رییس‌جمهور در نشست مشترک هیات‌های عالی‌رتبه ایران و اتریش
روحانی روز چهارشنبه و پس از مذاکرات خصوصی با همتای اتریشی خود، در نشست مشترک هیات‌های عالی‌رتبه ایران و اتریش که در کاخ هوفبورگ برگزار شد، با اشاره به اشتراکات عمیق فرهنگی دو ملت و پیشینه مثبت روابط دو ملت، از توسعه بیش از پیش روابط تهران- وین استقبال کرد و گفت: ایران و اتریش جایگاه خوبی در غرب آسیا و اتحادیه اروپا دارند و می‌توانند از این موقعیت در راستای توسعه روابط و همکاری‌های منطقه ای و بین المللی به نفع دو ملت استفاده کنند.
رییس جمهور با بیان اینکه در سال های اخیر همکاری‌های ایران و اتریش در بخش‌های مورد علاقه دو کشور رو به گسترش بوده و باید در راستای توسعه و ارتقاي سطح مناسبات فی مابین تلاش کنیم، افزود: امروز فرصت‌های مناسب سرمایه گذاری در بخش‌های مختلف از جمله صنعت، انرژی، تجارت، سلامت، محیط زیست، راه آهن، حمل و نقل و فناوری در ایران فراهم است که سرمایه گذاران و شرکت‌های اتریشی هم می‌توانند برای مشارکت در اجرای این پروژه‌ها حضور داشته و فعالیت کنند.
دکتر روحانی با تاکید بر اینکه اراده جمهوری اسلامی ایران گسترش روابط و همکاری‌های همه‌جانبه با اتریش در راستای منافع دو ملت، منطقه و جهان است، اظهار داشت: توسعه روابط دو ملت بهترین و مطمئن‌ترین سرمایه و عامل برای حفظ، گسترش و تقویت مناسبات دو کشور در عرصه‌های مختلف است.
رییس جمهور برجام را توافق مهم بین المللی، چندجانبه و در راستای افزایش اعتماد جهانی، رفع تحریم ها و توسعه روابط اقتصادی ایران با جهان دانست و با تقبیح اقدام آمریکا در اعمال یکجانبه‌گرایی و خروج یک طرفه از این توافق گفت: ملت ایران دربرابر اقدامات غیرقانونی آمریکا مقاومت کرده و اجازه نخواهد داد سیاست‌های آن کشور بر روابط تهران با جهان اثر بگذارد.
روحانی با بیان اینکه امروز از اتحادیه اروپا انتظار می‌رود با صراحت بیشتری یکجانبه گرایی دولت آمریکا را محکوم کند، خاطرنشان کرد: فرامرزی بودن تمایلات رییس یک کشور در دنیای امروز پذیرفتنی نیست و همه کشورها برای حفظ استقلال و هویت خود باید در برابر این اقدامات آمریکا ایستادگی کنند.
سخنان رییس‌جمهور اتریش
الکساندر فندربلن، رییس جمهور اتریش نیز در این نشست روابط دو کشور و دو ملت را مثبت ارزیابی کرد و گفت: ظرفیت‌ها و توانمندی‌های گسترده ای در مسیر توسعه و تقویت روابط و همکاری های تهران-وین وجود دارد که باید به بهترین شکل از آن‌ها بهره برداری کنیم.
وی با اشاره به تدوین نقشه‌راه روابط دو کشور در سال 2015 و علاقه مندی شرکت ها و فعالان اقتصادی اتریش برای حضور در فرصت‌های سرمایه گذاری و مشارکت در اجرای پروژه‌ها در ایران گفت: اتریش در هر شرایطی مصمم به حفظ و توسعه مناسبات و همکاری های خود با ایران است.
رییس جمهور اتریش با اشاره به جایگاه ویژه ایرانیان مقیم اتریش و اعلام حمایت قاطع کشورش از برجام و اجرای تعهدات همه طرفین آن اظهارداشت: تحریم‌های ثانویه و فرامرزی آمریکا برخلاف قوانین بین‌المللی و نقض حقوق بشر است و شرکت‌های اتریشی موافق آن نیستند.
روحانی در نشست خبری مشترک با صدر اعظم اتریش
رییس جمهور ظهر چهارشنبه به وقت محلی در نشست خبری مشترک با «سباستین کورتس»، صدر اعظم اتریش با تشکر از مهمان‌نوازی دولت و ملت اتریش گفت: امروز مذاکرات بسیار مفیدی داشتیم و درباره مسائل مختلف دوجانبه، برجام و مسائل منطقه‌ای گفت‌وگو کردیم.
روحانی افزود: اراده تهران و وین بر این است که تبادلات تجاری و اقتصادی، علمی، فرهنگی و توریستی خود را ادامه و گسترش دهند و در زمینه مسائل مالی و بانکی نیز تدابیری اتخاذ کنند تا مسائل پیش آمده، لطمه‌ای به روند روابط اقتصادی و تجاری دو کشور وارد نکند و این موضوع در تمامی مذاکرات دو جانبه و خصوصی طرفین مشهود بود.
دکتر روحانی با اظهار امیدواری نسبت به اینکه دو کشور بتوانند روند توسعه روابط تجاری خود را در سال 2018 همانند سال 2017 حفظ کنند، اظهار داشت: دستیابی به این هدف وابسته به تلاش‌هایی است که دولت‌های ایران و اتریش انجام می‌دهند و امیدوارم این تلاش‌ها موفق باشد.
رییس جمهور با اشاره به نشست تجار و فعالان بخش خصوصی و اقتصادی دو کشور که عصر امروز به وقت محلی در وین برگزار می‌شود، تصریح کرد: امیدوارم روابط بخش‌های خصوصی دو کشور نیز بیش از پیش گسترش یابد.
روحانی با اشاره به اینکه ایران و اتریش درباره برجام دیدگاه مشترک و نزدیک به یکدیگر دارند، خاطر نشان کرد: برجام دستاوردی مفید برای همه کشورهای جهان بود که البته در نتیجه تلاش و مذاکراتی طولانی به دست آمد. امروز به‌وضوح این موضوع را به طرف اتریشی منتقل کردیم که ماندن ایران در توافق برجام تا زمانی است که از منافع آن برخوردار باشد؛ همه از تبعات مثبت و منفی حفظ یا فقدان برجام آگاهی دارند، اما مردم ایران بر مبنای منافع و مصالح خود مسیرشان را انتخاب می‌کنند و دولت به عنوان نماینده مردم به انتخاب آن‌ها عمل خواهد کرد.
رییس جمهور با اشاره به اینکه در دیدارهای امروز درباره مسائل منطقه و از جمله یمن نیز گفت‌وگوهای خوبی داشتیم، گفت: امروز درباره وضعیت حال حاضر یمن و اقدامات نوع‌دوستانه‌ای که باید در این باره انجام شود، گفت‌وگو کردیم. ایران در حال حاضر با چهار کشور اروپایی درباره یمن در حال مذاکره بوده و علاقمند است، مردم یمن از فشاری که به آنان تحمیل می‌شود، آزاد شوند.
روحانی تاکید کرد: راه رهایی از این فشار این است که به عربستان کمک نشود تا آن‌ها متوجه شوند، راهی جز صلح پیش روی‌شان نیست و مشکل یمن راهکار نظامی نداشته و باید از طریق گفت‌وگوهای سیاسی و یمنی - یمنی حل و فصل شود.
رییس جمهور با اشاره به رایزنی مقامات دو کشور درباره اوضاع سوریه گفت: امروز گفت‌وگوهای آستانه با حضور ایران، روسیه و ترکیه ادامه دارد. هدف اصلی جمهوری اسلامی ایران در سوریه وارد کردن ضربه اساسی به داعش بود که در گام اول با وجود حمایت‌های گسترده رژیم صهیونیستی و آمریکا توانستیم داعش را شکست دهیم و در مبارزه با بقیه گروه‌های تروریستی نیز تا پیروزی نهایی در کنار ملت سوریه خواهیم بود تا هم تروریست‌ها به طور کامل از بین بروند و هم حامیان تروریست‌ها از جمله رژیم صهیونیستی از حمایت از داعش و گروه‌های تروریستی مأیوس شوند.
دکتر روحانی با بیان اینکه برخی کشورهای اروپایی یک بدهکاری تاریخی به یهودی‌ها دارند، اما در نقطه مقابل این یهودیان هستند که به ایرانیان بدهکارند، اظهار داشت: ایرانی‌ها منجی یهودیان در بابل بودند و یهودی‌ها از این بابت همیشه مدیون ایرانی‌ها هستند و همواره در طول تاریخ و امروزه روابط بسیار خوب و نزدیکی با یهودی‌ها داریم.
رییس جمهور اضافه کرد: صهیونیست‌ها به عنوان گروهی اشغالگر و ظالم به مردم بوده و ساکنان غزه را بمباران می‌کنند و در امور داخلی سوریه دخالت کرده، گروه تروریستی داعش را مورد حمایت قرار داده و مجروحان این گروهک را در درون سرزمین های اشغالی مداوا می‌کنند و در مجموع نقش بسیار مخربی در منطقه دارند.
روحانی تصریح کرد: هدف نهایی ایران و اتریش برقراری امنیت و صلح در منطقه حساس خاورمیانه و ارائه کمک‌های بشردوستانه به ملت‌هایی است که متاثر از ناامنی هستند؛ امیدوارم روابط دو کشور در راستای تامین منافع دو جانبه همواره مستحکم باقی مانده و رو به گسترش باشد.
سخنان صدراعظم جوان اتریش
«سباستین کورتس»، صدر اعظم اتریش نیز در این نشست خبری روابط دو کشور در بخش‌های مختلف را مطلوب و رو به رشد دانست و گفت: ایران و اتریش از بیش از 160 سال پیش روابط پیوسته سیاسی، اقتصادی و فرهنگی داشته و امروز نیز برای گسترش این روابط هم‌نظر بوده و تلاش‌های مشترکی دارند.
وی با اشاره به اینکه اتریش کشوری بی‌طرف و محل گفت‌وگوهای بین‌المللی به حساب می‌آید، افزود: بسیار خوشحالم که اتریش توانست میزبان گفت‌وگوهای هسته‌ای ایران باشد تا این گفت‌وگوها در سال 2016 به نتیجه برسد. کورتس ادامه داد: اتریش و اتحادیه اروپا همچنان به توافقنامه برجام متعهد هستند و امیدواریم گفت‌وگوهایی که در روزهای آتی در وین درباره تحولات مربوط به خروج آمریکا از برجام میان وزرای خارجه دیگر طرف‌های این توافقنامه برگزار می‌شود، نتایج مثبتی داشته باشد.
صدر اعظم اتریش تصریح کرد: وضعیت زندگی مردم در سوریه نگران کننده است و امیدواریم تمام کشورهای منطقه و قدرت‌های جهانی به نقش و سهم خود در حل و فصل بحران سوریه و پایان دادن به رنج مردم این کشور عمل کنند.
کورتس در پایان بار دیگر با اشاره به تاریخ طولانی روابط ایران و اتریش در زمینه‌های مختلف تاکید کرد که دوست داریم، روابط اتریش با ایران، همواره خوب و پایدار بماند.