مقامات رسمی ایران و اروپا دستاوردهای برجام را پس از 27 ماه بررسی کردند. براساس گزارش های ارائه شده دراین مدت شبکه بانکی ایران به 250 بانک اروپایی متصل شده است. هرچند دولتمردان ایرانی انتظار بیشتری داشته اند، اما در دوره پسابرجام
۸۷ میلیارد دلار منابع مالی ایران مدیریت شده است.دراین دوره تاریخی حدود ۸۳۵ رابطه کارگزاری با ۲۷۸ بانک خارجی برقرار شده در حالی که قبل از برجام تعداد روابط کارگزاری بسیار محدود بود و تنها ۵ تا ۶ بانک حاضر به همکاری با ایران بودند. طی طول دو و نیم سال گذشته ۳۸ هزار و ۴۰۹ ال سی توسط نظام بانکی ایران باز شده و بیش از ۱۵۰ هزار تراکنش بانکی با ارقام قابل توجه انجام شده است.همچنین طبق اعلام مسئولان اروپایی با اجرای برجام، تحریم ها علیه 300 شخصیت حقیقی و حقوقی ایرانی برداشته و از زمان تصویب برجام بسیاری از موانع تولید نفت ایران برداشته شد؛ امروز میزان تولید ایران به پیش از تحریم ها رسیده است.یک سال پس از برجام، میزان تجارت ایران و اروپا 2 برابر و میلیاردها دلار بدهی های ایران پرداخت شد ضمن آنکه تولید ناخالص داخلی ایران نیز ناگهان 12 درصد رشد کرد. رئیس کل بانک مرکزی در نشست مشترک با مقامات بانکی اروپا درخصوص احتمال خروج امریکا از برجام گفت که به هیچ عنوان نگران این موضوع نیستیم و تمام سناریوها در این زمینه تعیین و راهکارهای مرتبط با آن مشخص شده است.
گروه اقتصادی - قرار است دولت امریکا در 22 اردیبهشت ماندن یا خروج خود از برجام را اعلام کند. در آستانه این رویداد، تهران میزبان برگزاری همایشی با هدف بررسی دستاوردهای برجام برای توسعه روابط بانکی ایران بویژه با اتحادیه اروپاست. همایشی با عنوان «ششمین همایش تجاری و بانکی ایران و اروپا» که از روز گذشته کار خود را آغاز کرده و میهمانانی از اتحادیه اروپا دارد. اروپاییان می‌گویند که اتحادیه اروپا روی برجام سرمایه‌گذاری کرده و قابل مذاکره مجدد نیست. در همین رابطه «آنه ماری فندرهیدن» که مسئولیت بخش ایران در پروژه چشم‌انداز ایران در اتحادیه اروپا را نیز برعهده دارد، با تأکید بر اینکه توافق هسته‌ای و امضای برجام بر گسترش روابط ایران و اتحادیه اروپا مؤثر بود، اظهار کرد: در حال حاضر این توافق تحت فشار زیادی قرار دارد و در چند ماه اخیر نیز از سوی یکی از طرفین امضا‌کننده زیر سؤال رفته است.
او با بیان اینکه نمی‌توانیم در مورد آنچه در آینده رخ خواهد داد پیش‌بینی انجام دهیم، اظهار کرد: ولی اتحادیه اروپا بر اجرای برجام تأکید دارد چراکه برجام دستاورد بزرگی است و حاصل چندین سال مذاکره و گفت‌وگو است. برجام توانست یک مشکل عمده را به صورت صلح‌آمیز حل کند و در قطعنامه 3291شورای امنیت نیز مورد تأیید قرار گرفته است. او با بیان اینکه در یک سال پس از اجرای برجام میزان تجارت ایران با اروپا حدوداً دو برابر شد و بدهی‌های نفتی ایران پرداخت شد و ما شاهد رشد تولید ناخالص داخلی در ایران بودیم، ادامه داد: در واقع در پی اجرای برجام وضعیت اقتصادی ایران به صورت ملموسی بهبود پیدا کرد.
اتصال 250 بانک اروپایی به ایران
این عضو کارگروه ایران در سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا با بیان اینکه برخی از بانک‌های اروپایی کانال هایی را برای نقل و انتقال مالی با ایران ایجاد کرده‌اند و در حال حاضر 250 بانک اروپایی با ایران در تماس هستند، افزود: در همین راستا تعداد بیشتری از بانک‌های ایرانی نیز توانسته‌اند به سوئیفت وصل شوند.
آنه ماری فندرهیدن ادامه داد: در آینده پیشبرد موضوع FATF بسیار مهم خواهد بود. برداشتن تحریم ها در گسترش تبادلات و مبادلات تأثیرگذار است اما کافی نیست. باید ابزارهای لازم نیز در این زمینه فراهم شود. در همین راستا بسیار مهم است که ما شاهد ایجاد شفافیت و اجرای حاکمیت قانون در سیستم پولی و بانکی ایران باشیم تا در آینده ایرانی‌ها بیشتر بتوانند تأثیرات برجام را احساس کنند. او در بخش پایانی صحبت‌های خود تأکید کرد: باید برجام را نگه داریم و اتحادیه اروپا روی این توافق بسیار سرمایه‌گذاری کرده است.
اتخاذ سناریوهای مختلف بانکی برای خروج احتمالی امریکا از برجام
با وجود اینکه اروپایی‌ها از ادامه برجام خبر می‌دهند، رئیس کل بانک مرکزی در حاشیه این همایش گفت: سناریوهای مختلف بانکی برای احتمال خروج امریکا از برجام دیده شده است.
ولی‌الله سیف افزود: راهکارهای مناسبی مشخص شده تا کارها طبق روال و شرایط موجود پیش برود. او با بیان اینکه نظام بانکی ایران انتظار دارد دولت‌های اروپایی کانال‌های بانکی را متناسب با حجم روابط تجاری پیش‌بینی کند، اظهار کرد: در حال حاضر، بانک‌های معدود اروپایی و اغلب بانک‌های ایرانی در این زمینه فعالند اما می‌خواهیم بانک‌های شناخته شده اروپایی نیز وارد شوند تا تجارت با اروپا تسهیل شود. سیف ادامه داد: قبول داریم که اتحادیه اروپا تلاش بسیاری برای برداشتن موانع از مسیر داشته است اما دولت‌های اروپایی نمی‌توانند بانک‌ها را برای عملیات بانکی تحت فشار قرار دهند. رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه انتظار داریم متناسب با حجم عملیات تجاری دو طرف، کانال مطمئنی ایجاد شود، گفت: این کار می‌تواند با اطمینان بخشی سایر بانک‌های اروپایی را به همکاری با ایران ترغیب کند.
او در سخنرانی‌اش در همایش نیز گفت: اطمینان خاطر می‌دهم که بانک مرکزی و دولت با شناخت صحیح از مشکلات موجود در مسیر گسترش روابط تجاری، برنامه‌ای دقیق، گام به گام، پیوسته و جامع را برای حل مسائل پولی و بانکی طراحی کرده و با تعهد بالا آن را دنبال می‌کند، هرچند که اقتضائات اجرایی باعث می‌شود تا برای به ثمر نشستن همه این اصلاحات ضروری، تلاش و زمان بیشتری صرف شود. سیف خاطرنشان کرد: انتظار ما از دولت‌های اروپایی این است که متناسب با حجم عملیات تجاری میان ایران و اروپا، کانال‌های بانکی مطمئن ایجاد کنند تا با استفاده از این ظرفیت، فضای کافی برای بسط و گسترش روابط ایجاد شود. با استفاد از این کانال‌ها، بانک‌ها می‌توانند بتدریج روابط خود را گسترش دهند و این امر می‌تواند راهگشای روابط بهتر ایران و اروپا باشد.
اروپا دنیا را به سمت توسعه جنگ نبرد
وزیر راه و شهرسازی نیز در این همایش نسبت به عواقب ادامه همراهی اروپا با امریکا هشدار داد و با بیان اینکه اقدامات رژیم اشغالگر قدس اقدامات پرریسکی است، گفت: اروپا می‌تواند دنیا را به سمت صلح پیش برد.
عباس آخوندی در ششمین همایش بانکی ایران و اتحادیه اروپا گفت: در این موقعیت از تاریخ قرار داریم که اروپا نقش تعیین‌کننده‌ای در این جهت دارد که دنیا را به سمت صلح پیش برد یا با یک اشتباه یا کم کاری به توسعه جنگ و ناآرامی در دنیا کمک کند. وزیر راه و شهرسازی گفت: نکته‌ای که اکنون با آن مواجهیم، بنیادی‌تر از صرفاً بانکی است؛ به این معنا که چطور از صلح در منطقه به‌عنوان بستر توسعه اقتصادی مراقبت کنیم. فهم من این است که آنچه امریکا انجام می‌دهد، بحث اقتصادی نیست؛ یک بازگشت بسیار خطرناک و یک اقدام نامناسب در جهت ناپایداری در سطح جهان است و ما به‌عنوان یک ملت از اروپا انتظار داریم که از بازگشت به سیستم‌های مرکانتلیستی جلوگیری کند و فکر نکند که اگر نسبت به این موضوع بی‌تفاوت باشد، می‌تواند منافع خود را حفظ کند.
برقراری ۸۳۵ رابطه کارگزاری بعد از برجام
همچنین در این همایش رئیس پژوهشکده پولی و بانکی از مدیریت ۸۷ میلیارد دلار از منابع مالی ایران در دوران بعد از برجام خبر داد و گفت: در این مدت ۸۳۵ رابطه کارگزاری برقرار شد.
علی دیواندری گفت: توقع و انتظار مسئولان ایرانی از برجام تاکنون برآورده نشده است ولی اقدامات خوب ومؤثری صورت گرفته است که بر این اساس ۸۳۵ رابطه کارگزاری با ۲۷۸ بانک خارجی تاکنون برقرار شده است.
رئیس پژوهشکده پولی و بانکی گفت: در واقع هدف ایران برای برقراری رابطه بیشتر با نظام مالی دنیا بیش از این بوده است اما در همین مدت ۳۸ هزار و ۴۰۹ال‌سی گشایش شده است.
او تصریح کرد: در این دوران ۱۵۰ هزار تراکنش بانکی با ارقام قابل توجه نیز انجام شده است که منجر به مدیریت ۸۷ میلیارد دلار منابع مالی ایران در دوران پس از برجام شده است.این موارد دستاوردهای خوبی بوده که برجام برای ایران داشته است.
ایران به‌دنبال دستیابی به استانداردهای بانکی است
«با وجود شکاف بین استانداردهای بانکداری ایران و جهان، به‌دنبال پرکردن این شکاف‌ها هستیم.» این موضوع را معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت خارجه ایران در ششمین همایش تجاری بانکی ایران و اروپا عنوان کرد و گفت: با ایجاد معاونت اقتصادی در وزارت خارجه، گسترش همکاری اقتصادی با همسایگان و دیگر کشورهای علاقه‌مند و بویژه کشورهای نوظهور را در دستور کار داریم. معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت خارجه ادامه داد: به‌دلیل قطع روابط بانکی در دوران تحریم، فاصله‌ای بین استانداردهای ایران و جهان به وجود آمد و ما با تکیه بر تجربه و نیروی انسانی تحصیلکرده به‌دنبال پرکردن این شکاف هستیم. انصاری با بیان اینکه استانداردها در ایران بسرعت در حال ارتقاست، افزود: کشورهای اروپایی می‌توانستند با حمایت خود و ایجاد ساختارهای بانکی مستقل و همزمان اقدامات مؤثر، نقشی قویتری در پیشرفت ایران داشته باشند.
دلارهای امریکا اجازه نمی‌دهد اروپا با ایران رابطه بانکی داشته باشد
سفیر ایران در آلمان معتقد است که دلارهای امریکایی اجازه نمی‌دهد که بانک‌های بزرگ اروپایی با ایران رابطه بانکی برقرار کنند و تلاش‌های ما در این حوزه ناکام مانده است. علی ماجدی در این همایش گفت: اگر به ابزارهای سیاسی بین‌المللی نگاه اجمالی داشته باشیم، مهم‌ترین نهاد بین‌المللی سازمان ملل است که در این وضعیت، شاهد هستیم که هیچ گونه فشار سیاسی برای ۵کشور عضو دائم شورای امنیت امکان پذیر نیست؛ به این معنا که در زمینه سیاسی، امریکا، چین، روسیه، انگلیس و فرانسه را تحت فشار قرار دهید چراکه حق وتو دارند. سفیر جمهوری اسلامی ایران در آلمان افزود: درعین حال اگر هر یک از این کشورها، رابطه ویژه‌ای با برخی دیگر از کشورها داشته باشند، این فشارها را نمی‌توانند بر ضد کشورهای دیگر داشته باشند. نمونه آن نیز تمام وتوهایی است که امریکا بر ضد اسرائیل انجام داده است و نگذاشته که هیچ گونه قطعنامه‌ای بر ضد این کشور باشد. به‌همین سادگی و صرف نظر از درست بودن یا غلط بودن، وتوهایی است که در رابطه با سوریه، از سوی روسیه صورت گرفته است.