کمتر از 20 روز دیگر کشورهای اورآسیا که حجم تجارت آنها با ایران از 2میلیارد دلار فراتر رفته است، موافقتنامه تعرفه‌های ترجیحی ایران و اورآسیا را امضا می‌کنند. روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، ارمنستان، بلاروس و ایران کشورهای هستند که از مدت‌ها پیش برای اصلاح تعرفه‌های گمرکی مذاکرات خود را با ایران شروع کرده بودند. روز گذشته نیز کشور روسیه موافقت خود برای پیوستن به این موافقتنامه استراتژیک را اعلام کرد و نخست‌وزیر روسیه این تفاهمنامه را مورد تأیید قرار داد.
با این تفاسیر 6 کشور عنوان شده تعرفه‌های گمرکی خود را برای صادرات و واردات کالا تغییر می‌دهند. بر این اساس در کالاهای صنعتی، فهرست تعرفه‌های ترجیحی دریافت شده ایران از اورآسیا در مجموع 59 درصد کاهش پیدا می‌کند و از طرفی فهرست تعرفه‌های ترجیحی اعطا شده ایران به اورآسیا 29 درصد کاهش پیدا خواهد کرد. لذا خیلی از تولید‌کنندگان و تجار ایرانی با شرایط بهتری می‌توانند با کشورهای اورآسیا همکاری کنند. بعد از امضای نهایی این توافق که برای یک بازه زمانی ۴ ساله است زمینه ایجاد منطقه‌ آزاد تجاری برای برخی از کالاها را فراهم می‌کند.روز گذشته بعد از آنکه دیمیتری مدودف نخست‌وزیر روسیه توافق ایجاد منطقه آزاد تجاری برای یک بازه زمانی ۴ ساله میان ایران و اتحادیه اقتصادی اورآسیا را امضا کرد وبسایت دولت مسکو یادآور شد: با اتکا به این توافق، اتحادیه اقتصادی اورآسیا برای ۵۰۲ کالای هماهنگ شده و کدگذاری شده امتیازات تجاری و کاهش تعرفه قائل خواهد شد.
نسخه پیش‌نویس این توافق پیشتر در راستای نهایی کردن تصمیم اتخاذ شده در جلسه شورای عالی اتحادیه اقتصادی اورآسیا مورخ ۲۶ دسامبر ۲۰۱۶ مبنی بر آغاز مذاکره با ایران در این زمینه تهیه شد و در جلسه ۷ مارس ۲۰۱۷ این اتحادیه مورد حمایت قرار گرفت. البته طبق بیانیه دولت روسیه، این توافق بعد از امضا نیازمند تصویب مراجع قانونگذاری است چراکه مشمول قواعدی است که پیشتر در قوانین روسیه گنجانده نشده است.بیش از 40 کشور و سازمان بین‌المللی از جمله چین، اندونزی، رژیم صهیونیستی و همچنین کشورهای امریکای لاتین برای فعالیت در چارچوب این اتحادیه اعلام آمادگی کرده‌اند.این اتحادیه همچنین با کره جنوبی، مصر و هند مذاکراتی برای عضویت و همکاری داشته است.
امضای نهایی توافقنامه 20 روز دیگر
در این باره مجتبی خسروتاج رئیس سازمان توسعه تجارت به ایران گفت: موافقتنـــــــــامه تعرفه‌های ترجیحی بین اتحادیه گمرکی اورآسیا و ایران «27اردیبهشت» نهایی می‌شود و رؤسای جمهور و نخست‌وزیر کشورهای عضو، این موافقتنامه را امضا خواهند کرد.
بر اساس آمار مرکز تجاری بین‌المللی (ITC) در سال 2017 میزان مراودات تجاری با اورآسیا به غیر از ارمنستان 2میلیارد و 281 میلیون دلار بوده است لذا موافقتنامه همکاری با کشورهای اورآسیا می‌تواند به توسعه تجارت و مبادلات بازرگانی کشور کمک قابل توجهی کند.
خسروتاج اظهار داشت: اتحادیه اقتصادی اورآسیا، در سال 2015 میلادی با ایجاد اتحادیه گمرکی میان بلاروس، قزاقستان، روسیه، ارمنستان و قرقیزستان تشکیل شد. این اتحادیه بسرعت در حال امضای موافقتنامه‌های تجارت آزاد با قطب‌های اقتصادی آسیا است که در این راستا، تاکنون با ویتنام موافقتنامه منعقد کرده و با چین و هند مذاکراتی انجام داده است. بر این اساس اتحادیه اورآسیا 20 میلیون کیلومتر مربع مساحت و 183 میلیون نفر جمعیت دارد.حجم تجارت کشورهای عضو هم رقم قابل توجهی است. میانگین واردات سال‌های 2015 و 2016 اتحادیه از جهان برابر 274میلیارد دلار که فقط 534 میلیون دلار (22 درصد) از ایران وارد شده است. میانگین صادرات سال‌های 2015 و 2016 اتحادیه به جهان برابر 384 میلیارد دلار و صادرات به ایران برابر 1/2 میلیارد دلار (55 درصد) است.
وی یادآور شد: در حال حاضر میانگین تعرفه‌ای اتحادیه اقتصادی اورآسیا برابر7/7 درصد و میانگین تعرفه‌های ایران برابر 19 درصد است. همگرایی در منطقه اورآسیا و بین اعضای این اتحادیه باعث ثبات منطقه می‌شود و به همین جهت از هیچ کوششی برای تقویت چنین همگرایی‌هایی نباید دریغ کرد.
بزرگ‌ترین موافقتنامه تجارت ترجیحی ایران
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت اظهار داشت: موافقتنامه با اتحادیه اورآسیا بزرگترین موافقتنامه‌ای است که تاکنون ایران منعقد کرده است. در این موافقتنامه قواعد عمومی، تجارت کالا، راهکارهای دفاع تجاری، موانع فنی فرا راه تجارت، اقدامات بهداشتی و بهداشت گیاهی، قواعد مبدأ، تسهیل تجاری، حل و فصل اختلافات و امتیازات تعرفه ترجیحی برای کالاهای صنعتی دیده شده است. درخصوص تنظیم فهرست ترجیحات تعرفه‌ای کالاهای صنعتی نیز مذاکرات مفصلی بین دو طرف انجام شده است و درنهایت در 14 تیرماه 96 توافق روی ترجیحات تعرفه‌ای کالاهای صنعتی انجام شد.
وی تأکید کرد: ایران با ظرفیت‌های بالایی که دارد می‌تواند شریک تجاری با اهمیتی برای اورآسیا محسوب شود. امتیازاتی که در چارچوب توافق انجام شده بین دو طرف مبادله خواهد شد حداقل 700 میلیون دلار از تجارت فعلی را تحت پوشش قرار می‌دهد و می‌تواند با تسهیلی که در برابر تجارت این اقلام ایجاد می‌کند سطح تجارت دو طرف را در این اقلام افزایش دهد. به هر ترتیب پس از انجام مذاکرات فشرده فهرست امتیازات اعطایی ایران به اتحادیه اورآسیا شامل 98 ردیف تعرفه‌ای در سطح 8 رقمی نظام هماهنگ، نهایی شد. که از این تعداد در 28 کد تعهد فریز و در 70 کد تعهد کاهشی داده شده است. ارزش صادرات اورآسیا برای این اقلام حدود 420 میلیون دلار است. در مقابل اتحادیه اورآسیا برای 125 ردیف تعرفه‌ای در سطح 10 رقمی (51کد تعرفه 6رقمی) نظام هماهنگ به ایران امتیازاتی داد. تعدادی از این امتیازات به کاهش تعرفه‌ها و تعدادی به تثبیت تعرفه‌ای مربوط می‌شود.