پنج روز پس از اجرای سیاست یکسان‌سازی نرخ ارز، سازوکار خرید و فروش ارز و تأمین نیازهای فعالان اقتصادی و مردم روشن‌تر شده است. از 21 فروردین ماه دولت با اعلام نرخ
4200 تومانی برای دلارسیاست ارز تک نرخی را کلید زد و دراین مدت با صدور اطلاعیه‌ها و بخشنامه‌های مختلف جزئیات بیشتری از نحوه هدایت بازار ارز منتشر شده است.
یکی از تازه‌ترین اقدامات صورت گرفته دراین خصوص تغییر نقش صرافی هاست. براین اساس فعلاً بانک مرکزی هیچ ارزی به بازار و صرافی‌ها تزریق نخواهد کرد ضمن اینکه صدور حواله ارزی نیز در صرافی‌ها ممنوع شده است. از روز ابلاغ و اجرای سیاست یکسان‌سازی نرخ ارز که از هفته گذشته در دستور کار قرار گرفت دیگر صرافی‌ها روال معمول گذشته را نداشته و حتی خرید و فروش اسکناس ارزی توسط آنها ممنوع شده است و نمی‌توانند در این مورد اقدام کنند، چراکه بانک‌ها ملزم به خرید و فروش اسکناس شده‌اند. بدین ترتیب طبق اعلام مسئولان بانک مرکزی دیگر این بانک به روال گذشته به صرافی‌ها ارز تزریق نخواهد کرد و این روند فعلاً منتفی است چرا که قرار بر این است تا تأمین نیازهای اصلی همه گروه‌های نیازمند به ارز به‌طور غیر مستقیم یا از طریق سامانه‌های تعیین شده، تأمین شود. درهمین زمینه معاون ارزی بانک مرکزی گفت: از این پس، صدور حواله ارزی خارج از شبکه بانکی، ممنوع خواهد بود و همچنین بانک‌ها ملزم به خرید اسکناس خرد افراد هستند و صرافی‌ها نمی‌توانند خرید و فروش اسکناس انجام دهند.سید احمد عراقچی عنوان کرد: طبق ضوابط جدید بانک‌ها ملزم به خرید اسکناس خرد افراد هستند و صرافی‌ها نمی‌توانند خرید و فروش اسکناس انجام دهند. عراقچی درباره سپرده‌پذیری ارزی نیز گفت: بانک مرکزی این تضمین را به تمام سپرده‌گذاران ارزی می‌دهد که با سود مقرر در سررسید، به این افراد، همان اسکناس سپرده‌گذاری شده را بازپس دهد.
بانک مرکزی ضوابط تأمین ارز کالاهای وارداتی را نهایی کرد
بانک مرکزی، روز جمعه در ادامه تدوین ضوابط و دستورالعمل‌های مربوط به سیاست جدید یکسان‌سازی نرخ ارز، ضوابط تأمین ارز کالاهای وارداتی را نهایی کرد. روابط عمومی بانک مرکزی جمعه شب گزارش داد، در جلسه‌ای که با حضور «محمد شریعتمداری» وزیر صنعت، معدن و تجارت و«مجتبی خسروتاج» رئیس سازمان توسعه تجارت در دفتر «ولی الله سیف» رئیس کل بانک مرکزی برگزار شد، مقرر شد صادرکنندگان غیرنفتی، ارز خود را از طریق سامانه «نیما» (نظام یکپارچه مدیریت ارزی) به سیستم بانکی یا صرافی‌های مجاز بفروشند که این ارز نیز به مصرف واردات مورد نیاز کشور می‌رسد. در همین حال، معاون ارزی بانک مرکزی در نشست مدیران بین‌الملل و ارزی بانک‌ها و مؤسسات اعتباری کشور اعلام کرد، بر اساس تصویب نامه هیأت وزیران، تمام واردات کالا و خدمات به کشور منوط به ثبت سفارش نزد وزارت صنعت، معدن و تجارت است. سید احمد عراقچی تأکید کرد، بر این اساس واردات کالا و خدمات حتی در مناطق آزاد تجاری نیز نیازمند ثبت سفارش است. وی درخصوص تغییر عمده مقررات واردات کالا و خدمات به کشور نسبت به گذشته اعلام کرد: براساس تصویب نامه هیأت وزیران، تأمین ارز مورد نیاز واردات به کشور باید از طریق سیستم بانکی صورت گیرد و واردکنندگان برای تأمین نیازهای خود باید به بانک‌ها مراجعه کنند.
جزئیات سه شیوه فروش ارز صادرکنندگان
بعد از اجرای نظام ارز تک نرخی از سوی دولت با دلار ۴۲۰۰ تومانی، دولت اعلام کرده که دیگر حاضر نیست از صادرکنندگانی که ارز خود را به کشور باز نمی‌گردانند، حمایت کند. بر این اساس معافیت‌های مالیاتی و برخورداری از سود تشویقی وام‌های صادراتی، دیگر به این صادرکنندگان تعلق نخواهد گرفت. از این پس صادرکننده به سه روش ایفای تعهد خواهد کرد که شامل فروش به بانک‌ها در سامانه نیما، واردات از محل ارز صادراتی و فروش به واردکننده با نرخ توافقی است.
نحوه دریافت ارز مسافری و دانشجویی
سخنگوی بانک مرکزی با تشریح نحوه مراجعه متقاضیان دریافت ارز مسافرتی، دانشجویی و درمان به شعب بانک‌های عامل از مردم خواست برای دریافت ارز مسافرتی به فرودگاه‌ها مراجعه نکنند. محمدعلی کریمی ویزای کشور مقصد، گذرنامه، بلیت و رسید عوارض خروج را به‌عنوان مدارک لازم برای دریافت ارز مسافرتی از شعب بانک‌های عامل داخل شهر عنوان کرد و افزود: متقاضیان دریافت ارز مسافرتی باید مدارک مذکور را به شعب داخل شهر تحویل دهند و از شعب بانک ملی و سامان در مبادی خروجی و گذرنامه، ارز خود را دریافت کنند. کریمی با تأکید بر اینکه در حال حاضر بانک‌های ملی و سامان به‌عنوان بانک‌های عامل پرداخت ارز مسافرتی تعیین شدند ادامه داد: بتدریج سایر شعب پرداخت ارز مسافرتی اطلاع‌رسانی خواهد شد.
طبق اعلام بانک مرکزی حداکثر مبلغ قابل تأمین ارز دانشجویی قابل پرداخت یا حواله حداکثر سالانه 15 هزار دلار یا معادل آن به سایر ارزها بابت شهریه دانشگاه و حداکثر ماهیانه
1000 دلار یا معادل آن به سایر ارزها برای دانشجو و حداکثر ماهیانه 500 دلار برای هر عضو خانواده وی است. پرداخت ارز دانشجویی پس از تأیید وزارتخانه ذیربط (حسب مورد علوم، تحقیقات و فناوری یا بهداشت، درمان و آموزش پزشکی) به نرخ اعلامی این بانک انجام خواهد شد.
نظام بانکی در اجرای یکسان‌سازی نرخ ارز همت کند
رئیس کل بانک مرکزی از مدیران عامل بانک‌ها خواست در اجرای طرح یکسان‌سازی نرخ ارز اهتمام ویژه‌ای داشته باشند چرا که فرصت مناسبی برای انتقال فعالیت‌های ارزی از صرافی‌ها به شبکه بانکی ایجاد شده است. به‌گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، ولی‌الله سیف عصر روز پنجشنبه، در جلسه با مدیران عامل بانک‌ها با بیان اینکه انتقال بخشی از عملیات ارزی از صرافی‌ها به بانک‌ها، مقاومت‌هایی را با خود همراه دارد، خاطرنشان کرد: علی رغم این مقاومت‌ها، شفافیتی که این تصمیم در تجارت خارجی ما ایجاد می‌کند مثبت و مفید است. علاوه بر این، تصمیم اتخاذ شده منجر به تسهیل و تقویت اجرای مقررات مبارزه با پولشویی می‌شود. سیف ضمن تأکید بر اینکه هیچ ارزی برای خروج سرمایه و قاچاق تخصیص داده نخواهد شد، افزود: با تأمین تمام نیازهای واقعی و منطقی، با ایجاد بازار سیاه هم مقابله می‌شود. رئیس کل بانک مرکزی، تصمیم اتخاذشده توسط ستاد اقتصادی دولت و بانک مرکزی را بهترین تصمیم در شرایط کنونی خواند و گفت: بانک مرکزی ماه‌هاست به‌دنبال راهکارهایی برای جلوگیری از خروج سرمایه از کشور است که خوشبختانه با تصمیم اخیر ستاد اقتصادی دولت برای یکسان‌سازی نرخ ارز، این مهم عملیاتی شد.
بــــرش
توضیح سیف درباره حمله به او در صحن علنی مجلس
مدیران عامل بانک‌ها ضمن تقدیر از تلاش‌ها و زحمات رئیس کل بانک مرکزی و با احترام به ساحت مجلس شورای اسلامی به‌عنوان عصاره فضائل ملت، حادثه پیش آمده در روز سه‌شنبه هنگام سخنرانی رئیس کل بانک مرکزی و هجمه و شعار تعدادی از نمایندگان مجلس را نکوهش کرده و تأسف خود را از این تنش پیش آمده، ابراز کردند.
توضیح سیف درباره حمله به او در صحن علنی مجلس
ولی‌الله سیف، رئیس کل بانک مرکزی در کانال تلگرام خود نوشت: برخی از همان ابتدا بنا را بر نشنیدن و... قرار دادند؛ و گزنده از آن رو که این‌چنین بی‌تابی از سوی بزرگوارانی رخ داد که باید بر اساس دستور صریح قرآن و فلسفه تشکیل مجلس شورای اسلامی، شنونده اقوال باشند و انتخاب‌کننده بهترین سخن‌ها. و البته عبرت‌آموز؛ چراکه به همه ما آموخت که هیچ‌گاه در هیچ جمعی همگان به یک صفت و منش نیستند چنانکه اگر نبودند نمایندگان فهیم، صبور و شجاعی مانند برادران بزرگوار تابش، نعمتی، مطهری، وکیلی و یوسفیان ملا تا همکاران بی‌تاب و کم‌صبر خود را از اطراف تریبون مقدس مجلس شورای اسلامی دور کنند قطعاً آسیب‌های جسمانی وارد شده به بنده و از آن مهم‌تر حیثیت و حرمت این تریبون ارزشمند بیش‌ازپیش بود.
این‌همه در حالی اتفاق افتاد که اگر معدود نمایندگان کم‌حوصله‌ای که گویا پیش از سخنرانی حقیر عزم خود را برای نشنیدن توضیحات و شرح اقدامات، جزم کرده بودند، به رئیس کل بانک مرکزی ایران که میهمان مجلس شورای اسلامی بود، مجال آغاز سخن داده بودند، عرض می‌کردم که چرا به کمک نمایندگان محترم برای ایجاد همدلی بیشتر در مردم نیازمندیم ولی دریغا که نه حرمت میهمان نگاه داشته شد و نه مجال بیان کامل سخن داده شد.
به هرحال ما برای ارائه گزارش، به خانه ملت روی آورده بودیم؛ همان مردمی که در انتخابات‌های گوناگون و متأخر نشان داده‌اند که برای اداره دولت و حضور نمایندگان خود در مجلس، به کسانی رأی می‌دهند که اهل تأمل، تحمل، تدبیر، تبیین و منطق هستند.