شنبه هفته گذشته -۸ مهر- خبری در کانالهای تلگرامی چرخید که از استعفای جواد اوجی وزیر نفت خبر میداد. در متن این خبر دلیل استعفای اوجی «دخالتهای نابجا و انتصابات خارج از حیطه اختیارات» وزیر نفت اعلام شده بود. آنطور که این کانال تلگرامی منتشرکننده خبر (تسنیم اقتصادی) اعلام کرد، ظاهرا این اتفاق پس از ملاقات غلامحسین اسماعیلی رییس دفتر رییسجمهوری افتاده است.
یک روز بعد از انتشار این خبر، رسانههای نزدیک به دولت استعفای جواد اوجی را تکذیب و آن را خبری نادرست اعلام کردند و حتی خبرگزاری دولتی ایرنا حاضر نشد به نقل از یک مقام رسمی درون وزارت نفت این خبر را تکذیب کند و در خبر تکذیب استعفای اوجی، تکذیبیه خبرگزاری ایرنا به نقل از «منابع آگاه» ذکر شده است.
ماجرا چه بود؟
ظاهرا اصل خبر درست است. پس از تکذیبیه رسانههای دولتی، برخی خبرنگاران در شبکه ایکس «توئیتر» تصویر نامهای منتسب به غلامحسین اسماعیلی رییس دفتر رییسجمهوری را منتشر کردند که در آن اسماعیلی خطاب به اوجی با یادآوری مصوبات کمیته انتصابات به تاریخ ۵ تیرماه ۱۴۰۲ خواستار برکناری یا جابهجایی هوشنگ فلاحتیان و محمدصادق عظیمیفر شده است. در این نامه که به تاریخ هشتم مهرماه از سوی دفتر رییسجمهوری به وزیر نفت ارسال شده با قید «فوریت» خواستار جابهجایی و برکناری این افراد شده است. (خبری که از اختلاف بین وزیر نفت و رییسجمهوری حکایت دارد)
ماجرای استعفا درست بعد از این نامه رسانهای شده است. وبسایت نفتیها در این رابطه مینویسد: «ظاهرا ماجرا از یک اختلافنظر جدی در جلسه هیات دولت آغاز میشود؛ همان روزی که وزیر نفت کارش به بیمارستان میکشد و بعدها میگویند گرفتگی یکی از رگهای قلب او باعث این اتفاق بوده، اما گویا اصل موضوع اختلاف نظر مخبر معاون اول رییسجمهوری با اوجی بر سر تعیین قیمت و میزان صادرات نفت در بودجه سال ۱۴۰۲ بوده است! شاید همین اختلاف نظر مبنایی باشد بر شایعاتی که این روزها رفتن اوجی را به هر روشی چون استعفا و برکناری هدف گرفته و از نامزدهای این پست رونمایی میکند.» بین خبر «استعفا» تا «تهدید به استعفا» هنوز شک و شبهه وجود دارد، زیرا اوجی آنطور که نشان میدهد بیشتر اهل لابی و مذاکره است، تا استعفا. به خصوص آنکه او پس از دو زمستانی که با کمبود گاز توانست نظر مثبت نمایندگان مجلس را به خود جلب کند و نامههای تشکر به سوی دفترش سرازیر شود، به خود غره است و بعید به نظر میرسد به این آسانی صندلی وزارت را از دست بدهد. وبسایت خبری نفتیها مینویسد: «ظاهرا اختلاف مخبر و اوجی نیز بر سر قیمت نفت، میزان صادرات و سهم شرکت ملی نفت از فروش نفت بوده است. اینکه مخبر تاکید بر نفت ۹۰ تا ۱۰۰ دلاری در بودجه و درعین حال تلاش بر بستن بودجه برمبنای صادرات یک میلیون و ۶۰۰ هزار بشکهای داشته، از جمله مباحثی است که از آنان به عنوان دلایل اختلاف معاون اول رییسجمهوری و وزیرنفت یاد میشود. شنیده میشود وقتی اوجی با این ارقام به دلیل غیرواقعی بودن آن نسبت به شرایط واقعی مخالفت میکند؛ درنهایت اختلاف نظر به سمت تلاش برای کاهش ۵/۱۴ درصدی شرکت ملی نفت از درآمد فروش پیش میرود که در نهایت منجر به اتفاقی میشود که اخبار آن با تیتر گرفتگی قلب وزیر نفت و اعزام او به بیمارستان منتشر شد.»
حلقه دزفول و آن دو نفر!
هوشنگ فلاحتیان معاون برنامهریزی وزارت نفت، یکی از پرحاشیهترین معاونان جواد اوجی است. این سیاستمدار و مدیر اجرایی اصفهانی، که نام او در نامه غلامحسین اسماعیلی رییس دفتر رییسجمهوری برای برکناری آمده است، پیش از آنکه معاون برنامهریزی اوجی شود، همین سمت را در دولت دوازدهم هم داشته و پیشتر در دولت یازدهم هم در فاصله سالهای ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۷ معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی بوده است.
ظاهرا یکی از دلایل برکناری او «جامانده» از مدیران دولت قبل است، اما این همه ماجرا نیست. گفته میشود اوجی رابطه نزدیکی با فلاحتیان دارد و بسیاری از تصمیمهایی که میگیرد، با مشورت مستقیم اوست. نام او در ماجرای پتروشیمیها که در اردیبهشت امسال اتفاق افتاد، هم بسیار مطرح شد. وبسایت خبری نفت ما ۱۶ تیرماه امسال نوشت: «در تنش قیمت خوراک گاز بین پتروشیمیها و دولت، باید یادی کنیم از پشت صحنه آن که در دولت گذشته با بیژن زنگنه از وزارت نیرو به وزارت نفت آمد و در وزارت جواد اوجی با تثبیت موقعیت همچنان معاون برنامهریزی است! او کسی نیست جز هوشنگ فلاحتیان…»
البته موضوع برکناری فلاحتیان فروردینماه امسال هم مطرح شد، اما ظاهرا با مقاومت اوجی روبهرو شده و این مقاومت همچنان ادامه دارد.
محمدصادق عظیمیفر دستیار ویژه وزیر، دومین نفری است که در نامه منتسب به رییس دفتر رییسجمهوری از آن یاد شده است. عظیمیفر جوانی که گفته میشود فرزند سردار عظیمیفر و اهل چهارمحال و بختیاری است و در سالهای اخیر پلههای ترقی را به سرعت طی کرده و خود را تا دستیاری ویژه وزیر رسانده است.
اطلاعات زیادی از او در دسترس نیست، جز آنکه تا خردادماه امسال رییس هیاتمدیره گروه پتروپارس بوده و پیشتر هم مدیر برنامهریزی شرکت نفت مناطق مرکزی ایران.
گفته میشود او را حلقه مشهور به «حلقه دزفول» برای رسیدن به جایگاه دستیاری وزیر حمایت کرده است. «حلقه دزفول» نام گروهی است که برخی مدیران شرکت ملی نفت آن را جهت همفکری ایجاد کردهاند و گفته میشود اعضای آن را مدیرانی تشکیل میدهند که اهل استانهای جنوبی کشور هستند. این گروه یکدیگر را در پستهای مدیریتی همراهی و حمایت میکنند. ظاهرا فشارها بر حلقه دزفول ادامه دارد. اینکه اوجی چقدر این فشارها را تحمل کند، نمیتوان پیشبینی دقیقی مطرح کرد، چه آنکه او حامی اصلی خود یعنی مسعود میرکاظمی را هم در دولت ندارد. بنابراین دو راه بیشتر ندارد؛ یا مدیرانی که گفته شده را برکنار کند، یا خودش کنار برود.