آنتونی بلینکن در ابتدای این سفر به کییف رفت تا با ولودیمیر زلنسکی رییسجمهوری اوکراین گفتوگو کند. او سپس روز پنجشنبه با همتایان بریتانیایی، فرانسوی و آلمانی خود در برلین دیدار میکند. به گفته سخنگوی وزارت امور خارجه ایالات متحده، نمایندگان چهار قدرتِ فراآتلانتیک قرار است در جریان نشستی در برلین در خصوص تلاشهای مشترک برای جلوگیری از تهاجمی دیگر از جانب روسیه به اوکراین بحث و تبادلنظر کنند.
همزمان قرار است بلینکن روز جمعه در ژنو با سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه دیدار کند. لاوروف نیز گفته که مسکو از تلاشهای دیپلماتیک ایالات متحده استقبال خواهد کرد، اما واشنگتن میگوید با وجود تعاملات دیپلماتیک اخیر آمریکا، این کشور هنوز شاهد اقداماتی که حاکی از تمایل روسیه به تنشزدایی باشد نیست و مسکو ممکن است در ژانویه یا فوریه به اوکراین حمله کند.
این سفر دیپلماتیک به دنبال مذاکرات بینتیجه بین مسکو و کشورهای غربی در هفته گذشته انجام میشود. مقامات وزارت خارجه میگویند که آنتونی بلینکن در دیدار با رییسجمهور اوکراین به دنبال تقویت تعهد آمریکا به حاکمیت و تمامیت ارضی اوکراین است.
ند پرایس در ادامه از آمادگی متحدان و شرکای ایالات متحده برای تحمیل پیامدهای عظیم و وارد کردن هزینههای سنگین و قابل توجه اقتصادی بر روسیه در صورت هرگونه حمله احتمالی به اوکراین یاد کرد و افزود که بخشی از گفتوگوهای روز پنجشنبه حول این محور انجام خواهد شد.
در بیانیه وزارت امور خارجه ایالات متحده همچنین آمده است: سفر آنتونی بلینکن در پی رایزنیهای دیپلماتیک گسترده با متحدان و شرکا در خصوص اتخاذ رویکردی واحد برای پاسخگویی به تهدیدهای روسیه در قبال اوکراین و نیز در پیشگرفتن تلاشهای مشترک برای تشویق مسکو به انتخاب مسیر دیپلماسی و کاهش تنش؛ در راستای امنیت و ثبات صورت میگیرد.
این در حالی است که آنتونی بلینکن اعلام کرد: ولادیمیر پوتین رییسجمهوری روسیه با استقرار صد هزار سرباز روسی در امتداد مرزهای اوکراین این بحران را ایجاد کرده است. این بحران شامل انتقال نیروهای روسیه به بلاروس در آخر هفته نیز میشود. این مقام آمریکایی ادعا کرد: این اقدامات نه یک رزمایش است و نه حرکت عادی نیروها. این یک نمایش قدرت است که هدف آن ایجاد بهانههای نادرست برای یک بحران است، زیرا روسیه برای تهاجم احتمالی برنامهریزی میکند.
مقام وزارت خارجه آمریکا مدعی شد: ما اکنون در مرحلهای هستیم که روسیه میتواند در هر مقطعی به اوکراین حمله کند. وی با برشمردن گزینههای پیش روی روسیه گفت: روسیه دو گزینه دارد؛ دیپلماسی و تنشزدایی یا تشدید تنش و پیامدهای بزرگ آن. این مقام آمریکایی تاکید کرد ایالات متحده همچنان به دیپلماسی متعهد و معتقد است دیپلماسی بهترین و مسوولانهترین راه رو به جلو است.
گفتنی است که آنالنا بربوک، وزیر امور خارجه آلمان نیز پیشتر در تلاش برای کاستن از تنشهای موجود میان روسیه و اوکراین و انجام میانجیگری به هر دو کشور سفر کرده بود. بربوک روز دوشنبه در جریان سفر به کییف وعده داد که کشورش از هیچ تلاشی برای تضمین امنیت اوکراین فروگذار نخواهد کرد.
ایالات متحده و اروپا پس از تقویت قوای نظامی روسیه درمرزهای مشترک این کشور با اوکراین مسکو را به تلاش و زمینهچینی برای حمله نظامی به همسایه غربی خود متهم کردهاند. مسکو اما بارها این اتهام را رد کرده و به سران کشورهای عضو پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو نسبت به هرگونه گسترش این پیمان نظامی به سمت شرق هشدار دادهاند.
در همین حال، یک مقام ارشد وزارت امور خارجه آمریکا دیروز اعلام کرد که واشنگتن در ماه دسامبر (آذر) با اختصاص ۲۰۰ میلیون دلار در قالب کمک امنیتی دفاعی به اوکراین موافقت کرد. مقام مزبور گفت: ما به حق حاکمیت و تمامیت ارضی اوکراین متعهد هستیم و به تامین حمایت لازم از این کشور ادامه میدهیم.
کییف: تضمین قانونی به مسکو خطای راهبردی است
این در حالی است که دمیترو کولهبا، وزیر خارجه اوکراین در تازهترین واکنش به مخالفت مسکو با پیوستن اوکراین به ناتو گفته است که روسیه حق رای در خصوص پیوستن احتمالی کشورش به سازمان پیمان آتلانتیک شمالی را ندارد.
وزیر خارجه اوکراین همچنین تاکید کرد که غرب برای عدم گسترش ناتو به شرق تضمینهای قانونی به روسیه نخواهد داد زیرا به باور او در این صورت با شکست استراتژیک روبهرو خواهد شد.
مسکو با توجیه تحرکات غرب و ناتو در آن سوی مرزهای غربی خود دهها هزار نیرو را در مناطق مشرف به مرز اوکراین مستقر کرده و نگرانیِ غرب نسبت به تهاجم نظامی علیه این کشور را برانگیخته است. ایالات متحده و کشورهای اروپایی بارها روسیه را تهدید کردهاند که در صورت تهاجم به اوکراین با عواقب سختی روبهرو خواهد شد.
زاخارووا: آمریکا از اقدامات تحریکآمیز دست بردارد
این در حالی است که سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه دیروز عنوان کرد، مسکو بیانیههای اخیر کاخسفید در خصوص خارج شدن قریبالوقوع دیپلماتهای روس از اوکراین را به عنوان یک اقدام تحریکآمیز در نظر میگیرد.
جن ساکی، دبیر مطبوعاتی کاخسفید روز سهشنبه به خبرنگاران گفته بود که واشنگتن اطلاعاتی درباره برنامههای روسیه به منظور خارج ساختن خانوادههای دیپلماتهایش از اوکراین دارد. اما ماریا زاخارووا سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه به برنامه سولوویف لایو در یوتیوب گفت: سوال من این است که چرا ساکی و طرف آمریکایی برایشان اتفاقات رخداده در سفارتخانههای کشورهای دیگر مهم شده است؟ این اولین سوال است. وی افزود: کل این کار را میتوان به عنوان یک رفتار تحریکآمیز توصیف کرد.
این سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه همچنین اعلام کرد، آمریکا علنا گفتوگو با روسیه در خصوص موضوع ضمانتهای امنیتی را رد نکرده اما تلاش دارد با طرح بیانیههای تهدیدآمیز وجهه خود را نجات دهد.
این دیپلمات خاطرنشان کرد، در بیانیههای نمایندگان آمریکایی درباره مساله ضمانتهای امنیتی چیز جدیدی وجود ندارد. نمایندگان آمریکا تلاش کردند موضع خود را ابراز کرده و توضیح دهند چراکه دیگر توان شگفتزده شدن از مواجهه با مردم خود را که از آنها پرسشهایی مشخص میپرسند، ندارند.
او تاکید کرد: بنابراین آنها موضعشان را به عموم مردم ابراز کردند. اما آنها باید توجه کنند که هرگز جواب خیر ندادند. آنها نگفتند که گفتوگو را رد میکنند و حرفهایی از این دست نزدند. در این مورد ما شاهد تلاشی از جانب آنها برای توضیح دادن به مخاطبانش و نجات وجههشان بودیم.
به گفته زاخارووا، مسکو همچنین از آمریکا میخواهد دست از اشاعه گمانهزنی درباره ادعای حمله قریبالوقوع روسیه به اوکراین بردارد. وی افزود: طرف روسی خواستار متوقف ساختن گمانهزنیها درباره به اصطلاح تجاوز قریبالوقوع روسیه است.
تکذیب تخلیه سفارت روسیه در کییف
این در حالی است که وزیر امور خارجه روسیه در گفتوگو با خبرنگاران ادعای ایالات متحده در خصوص زمینهچینی روسیه برای حمله به اوکراین و تخلیه سفارت این کشور در کییف را اطلاعاتی کاملا جعلی و بیاساس خواند و تکذیب کرد.
سرگئی لاوروف در ادامه تاکید کرد که روسیه همچنان منتظر دریافت پاسخ کتبی ایالات متحده و متحدانش در خصوص تضمینهای خواستهشده برای عدم پیوستن اوکراین و دیگر کشورهای شوروی سابق به ناتو و نیز استقرار نیافتن تسلیحات ناتو در این کشورهاست.
گفتنی است که نیویورکتایمز به تازگی در گزارشی مدعی شده بود که روسیه در حال تخلیه دیپلماتهای خود از سفارت این کشور در کییف است. این در حالی است که رویترز با استناد به اظهارات منابع دیپلماتیک در روسیه و نیز مسوولان وزارت خارجه این کشور اعلام کرده است که روند امور در سفارت روسیه در اوکراین عادی است و این سفارتخانه همچون قبل به کار خود ادامه میدهد.
روسیه پیشتر و در پی بالا گرفتن بحران در مرزهای این کشور با اوکراین طرحی امنیتی را با هدف بازدارندگیِ گسترش ناتو به سمت شرق به سران کشورهای اروپایی پیشنهاد کرده و خواهان مذاکره با غرب بر سر آن شده بود. کرملین پیش از این همچنین بارها از کمکهای نظامی غرب به اوکراین انتقاد کرده و ضمن هشدار نسبت به گسترش ناتو به شرق تاکید کرده بود که استقرار موشکهای ناتو در آن سوی مرزهای غربی خود را تحمل نخواهد کرد.
این تحولات در حالی است که بریتانیا برای پشتیبانی از اوکراین، تصمیم گرفته به کییف سلاح بدهد. بن والاس، وزیر دفاع بریتانیا در پارلمان این کشور گفت: ما تصمیم گرفتهایم تسلیحات ضدتانک دفاعی سبک به اوکراین بدهیم و اولین واحدها وارد اوکراین شدهاند.
تکاپو برای کاستن از بحران اوکراین در حالی شتاب میگیرد که جو بایدن در آخرین تماس تلفنی با رییسجمهور روسیه، هشدار داد که در صورت افزایش تنشها و حمله نظامیان روسی به اوکراین، مسکو با پاسخ قاطعانه آمریکا و متحدانش روبهرو میشود. ولادیمیر پوتین نیز متقابلا، نسبت به اعمال تحریمهای سخت علیه روسیه هشدار داد و این کار را یک اشتباه بزرگ خواند.
اردوغان به دنبال میانجیگری بین روسیه و اوکراین
در این میان، سخنگوی اردوغان ریاستجمهوری ترکیه دیروز اعلام کرد، رییسجمهوری این کشور قرار است در هفتههای آتی به اوکراین برود. ابراهیم کالین همچنین ادامه داد: اردوغان از ولودیمیر زلنسکی و ولادیمیر پوتین، روسای جمهوری اوکراین و روسیه دعوت کرد تا به ترکیه بروند و به بررسی و برطرف کردن اختلافات بپردازند.
سخنگوی ریاستجمهوری ترکیه ادامه داد: اردوغان از روسای جمهوری اوکراین و روسیه دعوت کرد تا به آنکارا بروند و برای حل مشکلات و اختلافاتی که بینشان است، با یکدیگر نشستی داشته باشند. ترکیه آماده ایفای نقش است تا بتواند تنشها بین کییف و مسکو را کم کند. این مقام ارشد دولت ترکیه افزود، از آنجا که اردوغان قصد دارد تا به اوکراین برود، مقامهای دولت آنکارا هم از نزدیک با روسیه به منظور اجتناب از تنش و درگیری پیرامون اوکراین در تماس هستند.