اقتصاد بازار: امروزه در کشورهای مختلف جهان، فرهنگ استفاده از دوچرخه برای سفرهای کوتاه، امری پسندیده قلمداد می‌شود و توجه به ابعاد استفاده از آن به میزان قابل توجهی در رفع مشکلات مختلف اجتماعی، زیست‌محیطی و حتی اقتصادی تأثیرگذار است.
بدون شک افزایش استفاده از دوچرخه برای سفرهای درون‌شهری می‌تواند به عنوان یک راهکار بسیار مهم و تأثیرگذار در کاهش هزینه‌های روزمره زندگی مد نظر قرار گیرد و در این راستا اقدامات مختلفی در سطح شهر اصفهان نیز صورت گرفته است.
راه‌اندازی کمپین ترافیک شهر اصفهان و توجه ویژه به رفع معضلات ترافیکی در کنار توجه به استفاده از وسایل نقلیه غیر موتوری، این روزها توجه مردم شهر را به خود جلب کرده است. در این راستا، نگاه اقتصادی به دوچرخه برای گرایش بیشتر مردم به فرهنگ استفاده از این وسیله نقلیه بسیار مهم، می‌تواند زمینه‌ساز رفع مشکلات بسیاری شود.
ارتباط مستقیم دوچرخه‌سواری با کاهش هزینه‌ها
غلامرضا شیران، مدیرکل سابق تربیت بدنی استان اصفهان در این باره می‌گوید: در سال‌های گذشته تمهیدات مختلفی در زمینه فرهنگ‌سازی برای دوچرخه‌سواری در شهرهای مختلف اندیشیده شده، اما شهرداری اصفهان باید توجه داشته باشد که برای دوچرخه‌سواران، مسیرهای مختلفی را در نظر بگیرد، تا گرایش به دوچرخه‌سواری بیش از گذشته افزایش یابد.
وی با بیان اینکه، شخص خودم در غالب موارد برای تردد در محیط های شهری از دوچرخه استفاده می‌کنم، تصریح کرد: بدون شک دوچرخه‌سواری ارتباط مستقیمی با کاهش اسراف و کاهش هزینه‌های سوختی داشته و از آسیب‌های مختلف زیست‌محیطی جلوگیری می‌کند؛ بنابراین اگر در زمینه دوچرخه‌سواری و فرهنگ آن هزینه کنیم، همه‌ساله از تحمیل هزینه‌های سنگینی جلوگیری شده و صرفه‌جویی در بسیاری صورت می‌گیرد.
استفاده 82 درصد مردم از دوچرخه، به دلیل صرفه اقتصادی
محمد پورابوطالب، مدیر پروژه توسعه حمل و نقل پاک اصفهان نیز با بیان اینکه با استفاده از دوچرخه، صرفه‌جویی بسیاری در وقت صورت می‌گیرد، گفت: بر اساس آمار بین‌المللی، بیش از 56 درصد استفاده کنندگان از دوچرخه، به دلیل اینکه زودتر به مقصد می‌رسند از دوچرخه استفاده کرده و حدود 26 درصد از مردم، دلیل استفاده از این وسیله نقلیه را حفظ سلامتی عنوان می کنند. در واقع کاهش هزینه‌های درمان و پیشگیری در نوع خود بسیار اقتصادی است و می‌توان نتیجه گرفت که نزدیک به 82 درصد از مردم جهان به دلیل جنبه‌های اقتصادی به استفاده از دوچرخه ها روی می آورند.
وی به موضوع صرفه اقتصادی استفاده از دوچرخه اشاره کرد و ادامه داد: با توجه به هزینه‌های مختلف سوخت در کشور، امروز برای یک مسیر عادی می‌توانیم با دوچرخه‌سواری، به امور روزمره پرداخته و از نظر اقتصادی نیز صرفه‌جویی بسیاری صورت دهیم؛ علاوه بر این از هزینه‌هایی نظیر استهلاک خودرو، پرداخت هزینه برای پارکینگ و موارد دیگر نیز خودداری کنیم.
مدیر پروژه توسعه حمل و نقل پاک اصفهان با بیان اینکه در حال حاضر مسیرهای دوچرخه در سطح شهر وجود دارد، خاطرنشان کرد: با این حال، این مسیرها روی اصول و استانداردهای لازم ایجاد نشده‌اند و باید برای این موضوع اقدامی اساسی از سوی شهرداری صورت گیرد.
حرکتی برای فرهنگ‌سازی در حوزه دوچرخه
به نظر می‌رسد که با توجه به شرایط امروز و مسائل فرهنگی، راه‌اندازی کمپین‌های مردمی برای رفع بسیاری از مشکلات و توسعه فرهنگ دوچرخه‌سواری، از اهمیت بسیاری برخوردار است. همین موضوع سبب شده که کمپین فرهنگ ترافیک شهر اصفهان که به تازگی فعالیت خود را آغاز کرده، مسئله توسعه فرهنگ استفاده از دوچرخه را مد نظر قرار دهد.
سعید ساکت، مدیر پویش مردمی ترافیک شهر اصفهان در این باره به اقتصاد بازار می‌گوید: برای اصفهان که در مسیر مسطحی قرار دارد، باید ابعاد جسمی، روحی و اقتصادی استفاده از این وسیله پاک معرفی شود تا بتوان به بازگشت شهرمان به جایگاه خود با عنوان "شهر دوچرخه‌ها" امیدوار بود؛ و در حقیقت با دوچرخه می‌توان از پاکی هوای شهر حفاظت کرد.
وی با اشاره به اهمیت توجه به موضوع ابعاد اقتصادی استفاده از دوچرخه می‌گوید: دوچرخه یکی از وسایل حمل و نقل است که می‌تواند به کاهش ترافیک کمک کند؛ علاوه بر این با در نظر گرفتن اهمیتی که برای سلامتی افراد جامعه دارد، می‌توان به دوچرخه به عنوان وسیله ای برای کاهش آلودگی محیط زیست و کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای اشاره کرد. همچنین سهم اقتصادی آن در دو بعد صنعت، تولید و تجارت دوچرخه و تاثیر استفاده‌اش بر اقتصاد ملی قابل بررسی است.
مدیر پویش مردمی ترافیک شهر اصفهان تصریح می‌کند: بی‌شک استفاده از این مد حمل و نقل غیر موتوری از سوی شهروندان در کنار کاهش هزینه‌های سفر به کاهش آلودگی و ترددهای متراکم خیابانی و پائین آوردن میزان مصرف سوخت کمک می‌کند.
تحقیقات دنیا در زمینه کاهش هزینه‌ها با استفاده از دوچرخه
وی با بیان اینکه کاهش هزینه‌های درمان ناشی از آلودگی هوا و کم تحرکی، ارزش اقتصاد دوچرخه را بسیار بالا می‌برد، عنوان می‌کند: بر اساس یک پژوهش صورت گرفته دوچرخه می‌تواند تا ۲۵ تریلیارد دلار در ۳۵ سال آینده به اقتصاد جهان کمک کند. حمل و نقل عمومی، باید سه ویژگی داشته باشد از جمله اینکه در کنار کیفیت بالای خود، مبتنی بر توسعه پایدار شهری بوده و استفاده از آن برای شهروندان از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه باشد؛ بنابراین می‌بینیم که دوچرخه هر سه ویژگی را در بالاترین سطح دارد.
ساکت تصریح کرد: در دانمارک تحقیقی مبنی بر میزان هزینه خودرو و دوچرخه انجام شده و نتیجه جالبی به دست آمده است. بر این اساس اگر فقط هزینه‌های اجتماعی را در نظر بگیریم، هر کیلومتر رانندگی با خودرو حدود پانزده سِنت برای جامعه هزینه دارد، در حالی که استفاده از دوچرخه در هر کیلومتر باعث سودرسانی به جامعه به میزان ۱۶ سِنت می‌شود.
با توجه به این موضوع، به نظر می‌رسد که استفاده از دوچرخه می‌تواند به عنوان یک راهکار بسیار مهم و اساسی برای کاهش هزینه‌ها، مد نظر قرار گیرد.
کاهش هزینه‌های زندگی با استفاده از دوچرخه
کیوان لیمویی، رئیس هیئت دوچرخه‌سواری استان اصفهان نیز همین اعتقاد را دارد. او عنوان می‌کند که اگر مردم در مسیرهای کوتاه از دوچرخه استفاده کنند، متوجه صرفه اقتصادی آن به میزان قابل توجهی خواهند شد. از سوی دیگر دوچرخه‌سواری باعث افزایش سلامت افراد شده و تا حد زیادی در زندگی مردم تاثیر خواهد گذاشت.
به گفته وی، اگر زمینه به کارگیری دوچرخه برای بانوان فراهم شود، سلامت آنها نیز تضمین شده و به صورت غیر مستقیم بر کاهش هزینه‌های خانواده تأثیرگذار خواهد بود.
شاید با توجه به موارد عنوان شده، بهتر باشد که برای بازگشت به استفاده از وسایل حمل و نقل غیر موتوری به خصوص دوچرخه‌ها، اقدامی اساسی در شهر اصفهان صورت گیرد. در این راستا توجه به جنبه‌های اقتصادی آن، می‌تواند زمینه ساز توسعه دوچرخه‌ها در نصف‌جهان شود.
/ مسعود سعیدی/