اطلاعات هویتی ۲۶ میلیون خانوار در سامانه املاک و اسکان وجود دارد که تا پایان مهرماه ۱۴۰۰ فرصت دارند در این سامانه ثبت نام کنند و پیشنهاد تمدید این زمان تا پایان آذرماه هنوز به تصویب نرسیده است. این در حالی است که تا کنون فقط ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر اطلاعات سکونتی خود را درج کردهاند.
معاون وزیر راه و شهرسازی با دعوت از سایر خانوارها برای ثبت نام در سامانه املاک و اسکان به نشانی amlak.mrud.ir اطمینان خاطر داد هدف اصلی از راهاندازی سامانه، نه اعمال مالیات بلکه برنامهریزی برای حوزه مسکن است. اما اگر افراد اطلاعات خود را درج نکنند واحد مسکونیشان به عنوان خانه خالی تلقی و برای اعمال مالیات به سازمان امور مالیاتی معرفی خواهد شد.
از ۱۹ فروردین ۱۴۰۰ به خانوارها دوماه فرصت داده شد تا اطلاعات سکونتی و ملکی خود را درج کنند. اما همزمانی آن با انتخابات ریاست جمهوری و موضوع کرونا باعث شد تا برخی خانوارها موفق به ثبت اطلاعات خود نشوند به همین دلیل فرصت نام نویسی تا پایان مهرماه تمدید شد.
از سال ۱۳۹۵ به بعد آماری در این زمینه مسکن وجود ندارد. به همین دلیل دولت و مجلس بر آن شدند تا از طریق سامانه املاک و اسکان، اطلاعات بخش مسکن در زمینههای ملکی، استیجاری، شهری و روستایی را بهروز کنند. تعدد واحدهای مسکونی مورد نظر در این قانون نیست. صرفا اگر خالی است توصیه بر این است که پر شود. قانون چند هدف را دنبال میکند که اولین آن، اتصال کد ملی اعضای خانوار به کد پستی محل سکونت است. این موضوع می تواند به برنامهریزی کلی کشور کمک کند.
محمود محمودزاده ـ معاون وزیر راه و شهرسازی ـ میگوید: خالی ماندن واحدهای مسکونی دولت را مجبور به توسعه فیزیکی شهرها میکند که باید برای زیرساختهای آن بودجه صرف شود. بنابراین تلاش این است که حداکثر پوشش خانوارها را در واحدهای خالی داشته باشیم. بنابراین از نگاه کلی، ثبت نام در سامانه برای همه خانوارها مفید است.
البته سامانه املاک و اسکان در سال جاری طی چند مرحله با اختلالاتی مواجه شد. روز ۱۹ تیر سامانه برای چهار هفته متوقف و ۱۶ مردادماه بازگشایی شد. آخرین وقفه ایجاد شده نیز به ۱۰ شهریورماه برمیگردد. روز ۱۶ شهریورماه معاون وزیر راه و شهرسازی به ایسنا خبر داد که قرار است در نسخه جدید آیتمهایی اضافه شود و ثبت نام راحتتر خواهد شد؛ محمود محمودزاده توضیح داد: گزینههایی را ایجاد کردهایم که خانوارها میتوانند موارد را تایید یا اصلاح کنند و زمان کمتری صرف خواهند کرد. برای استفاده از این سامانه باید از نسخه ۵۱ به بعد مرورگر موزیلا فایرفاکس و یا نسخه ۵۱ به بعد مرورگر کروم استفاده کنید.
از طرف دیگر قانون ساز و کارهایی را در نظر گرفته است. یکی اینکه تمام معاملات اعم از رسمی و غیررسمی در سامانه ثبت و کد رهگیری دریافت شود. تمام خانوارها اعم از شهری، روستایی، مالک و مستاجر باید حتما محل سکونت و دارایی ملکی خود را ثبت کنند. جزئیات قانون در سامانه املاک و اسکان درج شده و هموطنان میتوانند با علم بیشتر اطلاعات خود را ثبت کنند.
بسیاری از خدمات خانوار وابسته به کد یکتا است که توسط سامانه ارایه میشود. بدین ترتیب در صورت ثبت نام نکردن و نداشتن کد یکتا دستگاهها نمیتوانند خدمات خود مثل یارانه، گذرنامه، انشعابات، نقل و انتقال خودرو و ... را ارایه دهند.