مجلس به دنبال قیمت‌گذاری
با اینکه شورای اقتصاد مسئول تصمیم‌گیری در مورد نرخ خرید تضمینی محصولات اساسی کشاورزی است، اما مجلس با تصویب طرح دو فوریتی به دنبال آن است که نرخ گذاری را از دست شورای اقتصاد خارج و به شورای جدیدی به نام «شورای قیمت‌گذاری و اتخاذ سیاست‌ها برای کالاهای اساسی کشاورزی» واگذار کند.
سید جواد ساداتی‌نژاد، رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس، در گفت‌وگو با «ایران» از ارائه طرح مجلس درصحن علنی روز چهارشنبه خبر داد. به گفته ساداتی نژاد، اگر طرح در صحن رأی بیاورد و شورای نگهبان آن را تأیید کند، بلافاصله قیمت‌گذاری خرید تضمینی به شورای جدید واگذار می‌شود.
او در پاسخ به این سؤال که آیا شورای مورد نظر مجلس، زمان لازم برای تعیین قیمت خرید تضمینی برای امسال را دارد، گفت: اگر طرح در مجلس رأی بیاورد و شورای نگهبان آن را تأیید کند، هفته آینده نشست تعیین قیمت خرید تضمینی برگزار و قیمت‌ها برای سال زراعی 1400-1399 اعلام می‌شود. او هدف از طرح مجلس را، تعیین قیمتی «واقعی» برای گندم عنوان کرد و گفت: قیمت خرید تضمینی گندم باید برای کشاورزان جذابیت داشته باشد تا اقدام به کشت کنند. تولید به امنیت غذایی ما گره خورده است. اگر قیمت خرید تضمینی برای کشاورز و تولیدکننده سود مناسب نداشته باشد، ممکن است مجبور باشیم گندم را با قیمت بیشتری از قیمت خرید تضمینی وارد کنیم.
ساداتی نژاد مهم‌ترین بخش طرح مجلس را حضور کشاورزان در تصمیم‌گیری دانست و گفت: در طرح دو فوریتی مجلس، پیشنهاد شده یک شورا متولی تعیین قیمت گندم شود. پیش از این کشاورزان در زمینه تعیین قیمت خرید تضمینی نقشی نداشتند اما پیشنهاد شده که در این شورا سه کشاورز خبره حضور داشته باشند و نظرات خود را اعلام کنند. نمایندگان تشکل‌ها، نمایندگان مجلس به عنوان ناظر و نمایندگان دولت هم قرار است در این شورا حضور داشته باشند. پیشنهاد شده که این شورا متشکل از بخش دولتی (وزیر جهاد، وزیر اقتصاد و رئیس سازمان برنامه و بودجه)، نمایندگان تشکل‌های کشاورزی، سه کشاورز خبره و دو نماینده ناظر مجلس باشد که قیمت محصولات اساسی را بررسی و اعلام کنند و در نهایت این قیمت‌ها توسط وزیر جهاد تأیید و برای اجرا ابلاغ شود.
ساداتی نژاد گفت:قیمت پیشنهادی وزارت جهاد کشاورزی برای قیمت خرید تضمینی گندم،4600 تومان است اما دولت با قیمت 3200 تا 3700 تومان موافق است که به نظر ما قیمت پایینی است.
او به افزایش قیمت کود و بذر اشاره کرد و گفت: درست است که دولت یارانه زیادی برای کشاورزی پرداخت می‌کند اما افزایش قیمت‌ها تأثیر روانی بر افزایش هزینه‌های تولید دارد. امسال هم تحریم و هم کرونا، افزایش هزینه‌ها را بیشتر کرده است. بنابراین توقع کشاورزان برای تعیین قیمتی مناسب، انتظاری بیهوده نیست.
رئیس کمیسیون کشاورزی افزود: اگر به‌خاطر کاهش کشت مجبور به واردات گندم مصرفی باشیم، با ارز حدود 20 هزار تومان قیمت هر کیلو گندم وارداتی بیشتر از 6 هزار تومان خواهد بود، بنابراین به نظر می‌رسد قیمت 4600 تومانی وزارت جهاد برای خرید تضمینی گندم قیمتی منصفانه باشد.
آن طور که مورد نظر نمایندگان مجلس است، در صورت تصویب طرح مجلس و تشکیل این شورا، شورای اقتصاد در تعیین و ابلاغ قیمت خرید تضمینی محصولات اساسی دیگر نقشی نخواهد داشت. رئیس کمیسیون کشاورزی در مورد نظر دولت در مورد طرح مجلس گفت: دولت تاکنون مخالفتی نکرده است. امروز هم هنگام رأی‌گیری نماینده دولت در مجلس حضور خواهد داشت و حتماً نظرات دولت از طرف او اعلام می‌شود.
واردات به صرفه نیست
علی کیانی راد، رئیس مؤسسه پژوهش‌های برنامه‌ریزی و اقتصاد کشاورزی نیز در گفت‌وگو با «ایران» در مورد تعیین قیمت خرید تضمینی گندم گفت: وزارت جهاد کشاورزی معتقد است قیمت کمتر از 4500 تا 4600 تومان اصلاً منطقی نیست و برای کشاورز هم به صرفه نیست.
وی در مورد این نظرات که با توجه به قیمت جهانی گندم، واردات به صرفه‌تر از تولید خواهد بود، گفت: واردات هر کیلو گندم با ارز نیمایی  بیش از 8 هزار تومان و بین 8200 تا 8500 تومان است. اگر هم قرار باشد گندم با ارز یارانه‌ای 4200 تومانی وارد شود خب منطقی‌تر این است که این یارانه به کشاورز پرداخت و گندم مورد نیاز از داخل تأمین شود. قیمت پیشنهادی وزارت جهاد برای قیمت خرید تضمینی گندم، 4600 تومان است اما تشکل‌های خصوصی معتقدند این قیمت هم کفاف هزینه‌ها را نمی‌دهد و حداقل قیمت خرید تضمینی 6 هزار تومان باشد.
در این خصوص مسعود اسدی، رئیس مجمع تشکل‌های کشاورزی به فارس گفت: قیمت تمام شده گندم با افزایش هزینه‌ها بیشتر شده است. در چنین شرایطی زمزمه‌های دولت برای تعیین قیمت کیلویی 3800 تا 4000 تومان برای خرید گندم است که این رقم بسیار پایینی است. قیمت کمتر از 6 هزار تومان برای خرید تضمینی گندم باعث خواهد شد کشاورزان این محصول استراتژیک را نکارند و امنیت غذایی و متعاقب آن امنیت ملی به خطر می‌افتد.
محمد بازرگان، مشاور نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی کشور هم با اشاره به اینکه وزارت جهاد کشاورزی پیش از افزایش قیمت نهاده‌های تولید از جمله سموم و کودهای شیمیایی، نرخ 4500 تومان را برای خرید هر کیلوگرم گندم به شورای اقتصاد پیشنهاد داده بود که با افزایش قیمت نهاده‌ها، این رقم را به 5484 تومان تغییر داده است. قیمت پیشنهادی نظام صنفی نیز پیش از افزایش قیمت کودها و سموم شیمیایی 5092 تومان بوده ولی در حال حاضر این رقم بر اساس بررسی‌های انجام شده، حدود 6 هزار تومان است. اما شنیده می‌شود نظر دولت برای قیمت گندم در سال زراعی جدید 3800 تومان است. امسال با افزایش ۳ تا ۵ برابری قیمت سموم و کودهای شیمیایی، افزایش اجاره بهای ماشین آلات کاشت، داشت و برداشت، افزایش حقوق و دستمزد کارگر، افزایش سرسام‌آور هزینه‌های استهلاک، تعمیر و نگهداری تأسیسات و... نیز مواجه هستیم. بنابراین نباید این افزایش قیمت‌ها را در تعیین قیمت خرید تضمینی نادیده بگیریم.
با توجه به تصمیم‌گیری امروز مجلس و اینکه شورای اقتصاد تاکنون قیمت خرید تضمینی گندم را اعلام نکرده است، یکی از مسئولان وزارت جهاد کشاورزی در گفت‌وگو با «ایران» گفت: اگر طرح مجلس رأی نیاورد، شورای اقتصاد هفته آینده را برای اعلام قیمت خرید تضمینی گندم در نظر گرفته است. به گفته این مسئول در وزارت جهاد کشاورزی، در هر صورت قیمت خرید تضمینی تا آخر شهریور قطعاً اعلام می‌شود.
البته بسیاری از کشاورزان منتظر اعلام قیمت خرید تضمینی محصولات دیگر مانند دانه‌های روغنی هم هستند. دانه‌های روغنی هم از جمله محصولات استراتژیکی است که در چند سال اخیر دولت تلاش زیادی برای حمایت از تولید آن داشتته است تا از وابستگی بیش از 90 درصدی واردات آن کاسته شود. به همین دلیل تعیین قیمت خرید تضمینی این محصول هم برای ادامه تولید بالا اهمیت زیادی دارد.