کم آبی هر روزه ابعاد جدیدی به خود می‌گیرد و اخبار مربوط به مشکلات ناشی از خشکسالی در مناطق مختلف کشور به‌صورت مرتب منتشر می‌شود. از نابودی کشاورزی در برخی مناطق تا ته کشیدن منابع آب زیرزمینی، کاهش ورودی سدها و... از جمله برخی از این چالش‌هاست. در عین حال با طرح برخی موضوعات مبنی بر طرح‌های انتقال آب بویژه در مناطقی که از نظر کم آبی در بحران به‌سر می‌برند، این مسأله ابعاد امنیتی و اجتماعی هم پیدا کرده و در مواردی اعتراضات مردمی را هم به‌دنبال داشته است. در همین خصوص مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب کشور می‌گوید: سال‌جاری آبی بدترین سال از نظر بارش کم در ۵۰ سال اخیر شمرده می‌شود.
به‌گزارش مهر، محمد حاج‌رسولی‌ها در همایش «بررسی چالش‌های حقوقی رفع تصرفات غیرقانونی اراضی حریم بستر رودخانه‌ها» با بیان اینکه سال‌جاری بدترین سال آبی در طول ۵۰ سال اخیر است، گفت: پرباران‌ترین سال آبی کشور سال ۷۲-۷۱ بود که حدود ۴۰۰ میلیمتر بارش داشتیم، ولی در سال‌جاری این میزان بارش به کمتر از ۱۰۰ میلیمتر رسیده است. وی ادامه داد: از سال ۸۶-۸۵ که بارندگی کشور زیر خط میانگین بارش قرار داشت، دیگر در طول سال‌های اخیر ترسالی نداشته‌ایم؛ این در حالی است که در سال‌هایی که میزان بارندگی به‌طور متوسط بالای ۳۰۰ میلیمتر بود، سیلاب‌های متعددی نیز به‌وقوع می‌پیوست، ولی در حال حاضر فکر می‌کنیم از این سیلاب‌ها خبری نیست و به‌همین دلیل در طول چند سال اخیر میزان تصرفات و ساخت و سازها در بستر حریم رودخانه‌ها افزایش یافته که این تصور اشتباهی است و ممکن است مجدداً سیلاب دیگری رخ بدهد و بخش زیادی از ساخت و سازها تخریب شود.
مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران افزود: در سال آبی جاری میزان ورودی آب به سدهای کشور نسبت به سال‌های گذشته ۳۷ درصد کاهش یافته است. حاج رسولی‌ها خاطرنشان کرد: متأسفانه هم مردم و هم مسئولان به‌موضوع کم‌آبی بی‌توجه هستند. به‌نظر من علت این بی‌توجهی این است که بواسطه وجود سدهای فراوان در اطراف تهران، فعلاً حاشیه امنی در تابستان سال آینده از نظر بحران آب داریم.
وی با اشاره به‌ارسال نامه‌ای در خصوص چالش‌های کم‌آبی به‌رهبر معظم انقلاب در چند سال گذشته و دستور ایشان به رئیس جمهوری مبنی بر ورود جدی همه دستگاه‌ها به حوزه کم‌آبی گفت: یکی از مشکلاتی که در بحث تصرف اراضی و حریم رودخانه‌ها داریم، این است که در خود بدنه دولت با وجود قوانین بالادستی، تفاسیر مختلفی از قوانین مرتبط با تصرف اراضی و انهار میان دستگاه‌های اجرایی وجود دارد.
این مقام مسئول در وزارت نیرو یادآور شد: دو روز پیش در هیأت دولت مصوب شد که کارگروه سازگاری با کم‌آبی تشکیل شده و در آن وزیران مرتبط با حوزه آب حاضر شوند؛ قرار است این کارگروه تشکیل شود و به نوعی شبیه یکی از کمیسیون‌های زیرمجموعه دولت عمل کند.
مصرف آب ۱۵ میلیارد مترمکعب افزایش یافته است
در عین حال قائم مقام وزیر نیرو نیز در این همایش با اشاره به‌کاهش شدید ورودی منابع آب گفت: این در حالی است که مصرف آب ۱۵ میلیارد مترمکعب در سال افزایش یافته است.
ستار محمودی با بیان اینکه وزارت نیرو و قوه قضائیه توانسته‌اند به‌تفاهم کامل در خصوص مقابله با زمین‌خواری و مشکلات ساخت و سازهای غیرقانونی در حریم رودخانه‌ها دست یابند، گفت: زمانی ما از قوه قضائیه تقاضا داشتیم تا صرفاً به حرف‌های ما گوش بدهد، اما در حال حاضر ما حتی از آنها عقب هستیم و قوه قضائیه به‌ما می‌گوید چرا وقتی ما حکم دادیم، وزارت نیرو اجرای حکم را پیگیری نمی‌کند.
وی ادامه داد: شاخص‌های آب و هوایی نشان می‌دهد سال آبی جاری (۹۷-۹۶) در تنگنای آبی هستیم و مجموعه منابع آبی ما تا قبل از ۱۰ سال آبی گذشته همواره ۳۱۵ میلیارد مترمکعب به‌عنوان ورودی سالانه منابع آبی بود، اما در حال حاضر و در سال آبی جاری، ورودی آب منابع کشور ۱۱۵ میلیارد مترمکعب است.
قائم مقام وزیر نیرو افزود: از سوی دیگر ۱۵ میلیارد مترمکعب مصرف آب ما افزایش یافته و از ۸۰ میلیارد مترمکعب در سال به ۹۵ میلیارد مترمکعب مصرف آب رسیده است.
محمودی اظهار داشت: همچنین با استفاده از برداشت زیاد آب و نیز مصرف انواع شوینده‌ها و آلاینده‌ها، با حداکثر توان اقدام به تخریب کیفیت آب می‌کنیم؛ البته بخشی از این اقدامات چاره‌جویی دارد، ولی بخشی هم نیازمند تنبیه از سوی قوه قضائیه است.
قائم مقام وزیر نیرو با تأکید بر اینکه عرصه زمین‌خواری جز با حکم قانون اصلاح نمی‌شود، گفت: اگر تصرفات اراضی غیرقانونی برطرف و ویلاها تخریب نشود، شاهد شیوع گسترده بیماری در شهرها هستیم.قائم مقام وزیر نیرو تأکید کرد: ما در وزارت نیرو زورمان به دخل و تصرف حریم رودخانه‌های کرج و جاده چالوس نمی‌رسد.

نیم نگاه
3 برابر حد نرمال آب در تهران مصرف می‌شود

محمدعلی نجفی شهردار تهران در همایش ملی دیپلماسی آب و فرصت‌های هیدروپلیتیک در غرب آسیا با اشاره به میزان استفاده از منابع آبی طبیعی در شهر تهران، تأکید کرد: اگر بخواهیم با نگاه آینده‌پژوهی به مسائل تهران نگاه کنیم، باید برای تأمین منابع آب این شهر در آینده خیلی نگران باشیم. شهردار تهران با اشاره به وضعیت منابع آب در شهر تهران گفت: در تهران با مشکلات بسیار حادی در زمینه منابع آب مواجه هستیم و چنانچه بخواهیم با نگاه آینده‌پژوهی به مسائل تهران نگاه کنیم باید خیلی نگران موضوع تأمین منابع آب تهران در آینده باشیم.
وی با اشاره به میزان مصرف منابع طبیعی آب تهران، گفت: امروز تقریباً سه برابر میزان طبیعی و نرمال استفاده از منابع آبی طبیعی در شهر تهران استفاده می‌کنیم و چنانچه که میزان مصرف طبیعی از منابع آب 250 میلیون متر مکعب باشد متأسفانه امروز حدود 750 میلیون متر مکعب از این منابع استفاده می‌شود که این موضوع آثار و عوارض بسیار سختی برای ما خواهد داشت. نجفی با بیان اینکه برخی از آثار مربوط به استفاده بیش از حد از منابع طبیعی آب در تهران ظهور پیدا کرده، ادامه داد: بخش عمده‌ای از نشست زمین در شهر تهران و همچنین مسأله کیفیت آب از آثار و عوارضی است که استفاده بیش از حد از منابع آبی موجب بروز و ظهور آنها شده است. وی هدررفت بیش از اندازه آب در شبکه انتقال آب شهری در تهران را از دیگر مسائل مورد توجه در پایتخت عنوان و اظهار کرد: امروزه از سوی مسئولان مربوطه صحبت از هدررفت 30 درصد آب در شبکه انتقال آب شهری می‌شود که این موضوع باید مورد توجه و بررسی مسئولان مربوطه قرار بگیرد.
عراقچی: با 11 کشور در حوزه کشت فرا سرزمینی توافقنامه امضا کرده‌ایم
سید عباس عراقچی معاون سیاسی وزیر امور خارجه هم در این همایش اظهارداشت: در بخش کشت فرا سرزمینی با یازده کشور توافقنامه امضا کرده‌ایم و وزارت امور خارجه زمین‌های زیادی را در اختیار گرفت ولی متأسفانه هیچ کدام از اینها به بهره‌ برداری نرسید.به گزارش ایرنا، وی افزود: این موضوع ناشی از مشکلاتی بوده که نهادهایی که این زمین‌ها را در اختیار گرفتند نتوانستند از آن استفاده کنند. وی با اشاره به بحران آب در کشور گفت به‌ دلیل تغییرات اقلیمی نزولات جوی در سال های اخیر حدودی کاهش یافته و در مقابل میزان مصرف افزایش یافته است. در کشور ما این مسأله به‌صورت روشن باعث بروز مشکلاتی شده است. ما برای تأمین منابع بیشتر به‌سمت استفاده از ذخایر زیر زمینی رفته‌ایم و نیامدیم در بخش مدیریت مصرف سرمایه‌گذاری کنیم. معاون سیاسی وزیر امور خارجه ادامه داد: ما شرایط را به‌جایی رسانده‌ایم که ذخایر زیر زمینی رو به‌کاهش است و با معضلاتی مثل فرونشست زمین مواجه هستیم. عراقچی اضافه کرد: هنوز هم به تأمین آب فکر می‌کنیم و به فکر این هستیم که وزارت امور خارجه آب بیاورد در حالی که باید دنبال مدیریت مصرف آب باشیم. عراقچی حوزه‌های آبی مشترک با همسایگان و نحوه بهره‌ برداری از آنها را از موضوعات دیپلماسی آب‌های فرا مرزی عنوان کرد و اظهار داشت: آب ظرفیت بالایی برای رسیدن به منازعه دارد و باید از رسیدن این مسائل به سطح منازعه جلوگیری کنیم.
۱۰ میلیارد و ۲۰۰ میلیون مترمکعب آب از کشور خارج می‌شود
یحیی رحیم صفوی، مشاور رهبر معظم انقلاب، هم در این همایش گفت: جمهوری اسلامی ایران با ۱۵ کشور همسایه است که با ۱۲ کشور از آنها حوزه آب‌ریز مشترک دارد که این رودخانه‌های مرزی می‌توانند موجب تعامل یا تنش بین ایران و سایر کشورها باشند. وی اضافه کرد: در حال حاضر حدود ۱۰ میلیارد و ۲۰۰ میلیون مترمکعب آب از کشور ما خارج می‌شود که ۷ میلیارد مترمکعب آن وارد کشور عراق می‌شود. رحیم صفوی همچنین گفت که تعداد رودخانه‌های ورودی به ایران ۷ رودخانه و تعداد رودخانه‌های خروجی از ایران ۴۱ رودخانه است.