تولید همپای نیاز
براساس گزارش مرکز آمار ایران، مصرف سرانه برای هر ایرانی ۳۵ کیلوگرم محاسبه شده که با توجه به جمعیت ۸۳ میلیون نفری نیاز مصرفی برنج کشور ۲.۹ تا سه میلیون تن است. امسال تولید برنج با توجه به شرایط آب و هوایی مناسب به ۲.۹ تا ۳ میلیون تن خواهد رسید که به این ترتیب، تولید داخلی نیاز کشور را تأمین می‌کند. عبدالمهدی بخشنده، معاون برنامه‌ریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی با اعلام اینکه امسال تولید برنج در کشور 42 درصد افزایش یافته است از خودکفایی در این محصول استراتژیک خبر داد. به این ترتیب با افزایش تولید برنج نیاز داخلی از تولید تأمین می‌شود.
1.1 میلیارد دلار صرفه‌جویی
آمار گمرک نشان می‌دهد در ۶ ماهه نخست امسال میزان واردات برنج ۹۶۰ هزارتن به ارزش ۱.۱ میلیارد دلار بوده که با تأمین بازار توسط تولید داخلی، دیگر نیازی به واردات برنج نخواهیم داشت. بنابراین خودکفایی تولید برنج، موجب صرفه‌جویی بیش از ۱.۱ میلیارد دلاری خواهد شد. سال گذشته بیش از ۲.۱ میلیون تن برنج سفید از محل داخلی و بیش از یک میلیون و ۶۸۰ هزارتن برنج از محل واردات تأمین شده بود.
آنطور که معاون برنامه‌ریزی و اقتصادی وزیر جهاد کشاورزی می‌گوید «بخشی از برنج وارداتی امسال باید به‌عنوان ذخایر راهبردی کشور مورد استفاده قرار گیرد.» به‌گفته بخشنده «بخش عمده واردات برنج به میزان ۹۶۰ هزار تن در ۶ ماهه اول سال توسط بخش خصوصی صورت گرفته است. بخشی از برنج وارداتی نیز مربوط به شرکت بازرگانی دولتی ایران است که به منظور تأمین ذخایر راهبردی انجام شده است.»
تداوم خودکفایی
خوداتکایی در تولیدات غذایی، از اهداف اصلی سیاست‌های اقتصاد مقاومتی است. متولیان تولید در کشور با تأکید بر این موضوع می‌گویند با توجه به این سیاست‌ها، خودکفایی در تولید منحصر به زمانی محدود نخواهد بود و در سال‌های بعد هم تداوم دارد. برخی فعالان بخش تولید معتقدند افزایش تولید برنج به‌خاطر بارندگی‌های مناسبی بود که ابتدای امسال در کشور شاهد آن بودیم و ممکن است تولید برنج در سال‌های بعد رشدی نداشته باشد.
اما فرامک عزیز کریمی، مدیرکل دفتر غلات و محصولات اساسی وزارت جهاد کشاورزی، در گفت‌و‌گو با «ایران» با اشاره به این اظهار نظر برخی فعالان بخش تولید گفت: قطعاً بارندگی‌ها در افزایش تولید برنج مؤثر بود اما برنامه تولید بر پایداری و ادامه خودکفایی متمرکز است. به گفته کریمی علاوه بر افزایش بارش‌ها، عوامل دیگری در رسیدن به خودکفایی در تولید برنج مؤثر بود که توزیع 200 هزار تن بذر از این جمله است. معاون برنامه‌ریزی و اقتصاد وزارت جهاد کشاورزی نیز تولید برنج را یکی از پروژه‌های اقتصاد مقاومتی در وزارت جهاد کشاورزی عنوان کرده است که «مصوبه آن با جدیت دنبال می‌شود به طوری که عدم نیاز ما به واردات برنج در سال‌جاری دستاورد بزرگی برای کشور است.»
ارتقای تولید محصولات استراتژیک
تجهیز و نوسازی 150 هزار هکتار اراضی، توسعه ارقام پر محصول، توسعه کشت مجدد به 50 هزار هکتار، افزایش کشت نشایی، افزایش 85 درصدی برداشت برنج با ماشین‌آلات و به‌صورت مکانیزه، مبارزه با آفت از جمله دلایل دیگر است که سیاست‌گذاران بخش تولید آنها را در افزایش تولید و خودکفایی در برنج مؤثر می‌دانند. مدیرکل دفتر غلات و محصولات اساسی وزارت جهاد کشاورزی با اشاره به برنامه پایدار برای افزایش تولید برنج، گفت: بر اساس برنامه افزایش تولید، بیشتر محصولات استراتژیک در سیاست‌های اقتصاد مقاومتی ارتقای تولید خواهند داشت. او گندم، جو، برنج، محصولات علوفه‌ای و دانه‌های روغنی را از جمله این مصولات نام برد که برای افزایش تولید آنها برنامه‌ریزی صورت گرفته است.
استان‌های جنوبی پیشتاز
با اینکه بر اساس تصمیم‌گیری کارگروه ملی سازگاری با کم آبی، کشت برنج در استان‌های دیگر به غیر از 3 استان شمالی ممنوع شد اما امسال با توجه به افزایش بارش‌ها بویژه در استان‌های جنوبی، مجوز کشت برنج در این استان‌ها صادر شد. آن‌طور که معاون برنامه‌ریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی خبر داده «امسال از ۴۲ درصد رشد تولید برنج در کشور بیش از ۱۰ درصد مربوط به استان‌های شمالی کشور و نزدیک ۳۰ درصد مربوط به تولید استان‌های جنوبی کشور است.» به گفته بخشنده «امسال بخشی از رشد تولید برنج مربوط به افزایش کشت برنج در استان‌های جنوبی کشور از جمله خوزستان است. سطح زیرکشت برنج در استان خوزستان به ۲۰۵ هزار هکتار رسید درحالی که سطح زیرکشت برنج در استان‌های شمالی کشور با کشت اول، پرورش راتون و کشت مجدد در استان گیلان ۳۰۰ هزار هکتار و اسان مازندران ۳۱۴ هزار هکتار است.»
برداشت برنج در استان‌های جنوبی کشور از جمله خوزستان از پانزدهم آبان ماه شروع خواهد شد که حداکثر ظرف مدت یک ماه به اتمام می‌رسد.
20 درصد افزایش تولید
عزیزالله شهیدی فر، رئیس جهاد کشاورزی مازندران در گفت‌و‌گو با «ایران» با تأکید بر تداوم افزایش تولید برنج با اجرای سیاست‌های حمایتی جدید، از افزایش 20 درصدی تولید برنج در این استان خبر داد. به گفته شهیدی فر این افزایش تولید بدون احتساب برداشت کشت 105 هزار هکتار برنج در کشت دوم است. او پیش‌بینی تولید برنج در کشت دوم را 150 هزار تن اعلام کرد. شهیدی افزایش 10 هزار هکتاری سطح زیر کشت برنج به‌خاطر افزایش بارندگی، استفاده از ارقام پرمحصول، افزایش سطح زیر کشت مکانیزه به 65 هزار هکتار را از عوامل افزایش تولید برنج در مازندران عنوان کرد که با تداوم این برنامه قطعاً در سال‌های بعد افزایش تولید برنج ادامه خواهد داشت.
برخورد با متخلفان
موضوعی که هر سال همزمان با برداشت برنج خبرساز می‌شود مخلوط کردن برنج با کیفیت با برنج‌های خارجی یا با ارقام پر محصول است. رئیس جهاد کشاورزی مازندران گفت: این اقدام در سطح خرده فروشی‌ها هنگام حمل به مقاصد دیگر یا در استان‌های دیگر رخ می‌دهد. شهیدی فر گفت: با توجه به نظارت‌هایی که بر شالی کوبی‌ها وجود دارد تخلف در آنها بسیار کم است و بیشتر تخلفات مربوط به خرده فروشی‌هایی است که برنج را برای بازار مصرف حمل می‌کنند. با وجود این معاون برنامه‌ریزی و اقتصاد وزارت جهاد کشاورزی بر کیفیت برنج تولیدی تأکید کرده و اظهار داشت: برنج تولید داخل بویژه برنج تولیدی استان‌های شمالی کشور به لحاظ کیفیت و کمیت بسیار مطلوب است.

5 نکتـــه

با توجه به جمعیت ۸۳ میلیون نفری نیاز مصرفی برنج کشور ۲.۹ تا 3 میلیون تن است
امسال از ۴۲ درصد رشد تولید برنج در کشور بیش از ۱۰ درصد مربوط به استان‌های شمالی کشور و نزدیک ۳۰ درصد مربوط به تولید استان‌های جنوبی کشور است
با توجه به نظارت‌هایی که بر شالی کوبی‌ها وجود دارد تخلف در آنها بسیار کم است و بیشتر تخلفات مربوط به خرده‌فروشی‌هایی است که برنج را برای بازار مصرف حمل می‌کنند
در ۶ ماهه نخست امسال میزان واردات برنج ۹۶۰ هزارتن به ارزش ۱.۱ میلیارد دلار بوده که با تأمین بازار توسط تولید داخلی، دیگر نیازی به واردات برنج نخواهیم داشت
سال گذشته بیش از ۲.۱ میلیون تن برنج سفید از محل داخلی و بیش از یک میلیون و ۶۸۰ هزارتن برنج از محل واردات تأمین شده بود