رییس هیئت مدیره شرکت گستره تجارت گراهون(جی تی جی) و رئیس اتحادیه فناوری اطلاعات و ارتباطات استان اصفهان گفت: بر اساس آمار و تحقیقات موجود در حوزه دیجیتال و فناوری اطلاعات، از مواردی که در کشورهای منطقه به خصوص بوسنی مطرح است، بحث فناوری اطلاعات و ارتباطات به خصوص در حوزه امنیت نرم افزاری، وب، نرم افزار و تولید نرم افزار است. دکتر مجید کرباسچی، اضافه کرد: ما در ایران یکی از کشورهای outsource شونده هستیم و شرکت‌ها و فریلنسرهای ایرانی در این زمینه توان فعالیت برای سایر کشورها را دارند. هنگامی که فردی اقدام به درخواست مارکتینگ در حوزه تولید نرم افزار از کشورهای دیگر می‌کند، با چالش‌هایی مانند شناسایی مشتریان روبرو است. مارکتینگ این نوع خدمات مهندسی در مقایسه با سایر خدمات و کالا، ماهیت، سنجش، بازرسی، داوری و قرارداد متفاوتی با انواع تجارت دارد. بنابراین باید از نهادهای مرتبط در آن کشور استفاده کنیم و مشتریان معتبر را شناسایی کنیم.
فرصت مناسب حوزه ICT
کرباسچی تاکید کرد: به طور کل پتانسیل بسیار وسیعی در حوزه نرم افزار و ICT در ایران وجود دارد که روز به روز قدرتمندتر می‌شود. جالب است بدانید که 15 هزار شرکت مجوز دار در حوزه فناوری اطلاعات در بخش خصوصی در ایران وجود دارد. البته شرکت‌های نیمه خصوصی هم در کنار آن‌ها وجود دارند. اگر سهم عمده‌ای از صادرات را به حوزه نرم افزار اختصاص دهیم، مشاهده می‌کنیم که چه پتانسیل خوبی جهت ورود ارز به کشور وجود دارد. در این حوزه، مشکلات حمل و نقل و گمرک وجود ندارد و به سادگی می‌توان در در این زمینه کار کرد. وی افزود: اگر بتوان نهادهای صنفی مبدا (ایران) و مقصد (بوسنی و هرزگوین) این خدمات را به هم متصل کرد، می‌توان از این بازار استفاده زیادی کرد.
ارزیابی وضعیت صادرات
ایران به بوسنی
رایزن اقتصادی سفارت جمهوری اسلامی ایران در بوسنی و هرزگوین نیز در این وبینار گفت: با توجه به گذشته تاریخ کشور بوسنی و هرزگوین، مردم و دولتمردان این کشور با ایران رابطه خوب و دوستانه‌ای دارند. این رابطه موجب تسهیل ورود شرکت‌ها و محصولات ایرانی به این کشور می‌گردد. باید توجه کرد که بازار کشور بوسنی و هرزگوین، بازار کوچکی است اما دروازه‌ای جهت ورود به کشورهای پیشرفته اروپایی است. جابر وثیق، ادامه داد: تا پیش از وقوع پندمیک کرونا، روابط تجاری بوسنی با ایران 12 و نیم میلیون یورو بود؛ که سهم صادرات ایران به بوسنی و هرزگوین، حدود 10 و نیم میلیون یورو بود. وی افزود: صادرات ایران به بوسنی شامل مواد غذایی، مواد پتروشیمی، تولیدات ساختمانی مثل سنگ، شیرآلات، سرامیک و تجهیزات داخل ساختمانی است. همچنین در حال پیگیری صادرات تجهیزات بیمارستانی از شرکت‌های دانش بنیان به این کشور هستیم. در این کشور زیرساخت‌های لوله کشی و تجهیزات ساختمانی باید نوسازی شود. جابر وثیق تاکید کرد: شرط صادرات کالای ایرانی به بوسنی، به کیفیت تولید محصولاتی وابسته است که بتواند وارد بازار این کشور شود. از مواردی که تجار ایرانی می‌توانند روی آن متمرکز شوند، مواد غذایی و مواد صنعتی مانند قطعات خودرو است. حدود 80 درصد قطعات تولیدی بوسنی به کشورهای دیگر مثل آلمان صادر می‌شود و همه آن‌ها استاندارد اروپایی دارد. وی تصریح کرد: از قراردادهایی که اخیرا با این کشور منعقد نموده‌ایم، ایجاد پارک فناوری در بوسنی است، که دو شهر اعلام آمادگی نمودند که با ما در زمینه پارک فناوری و حضور شرکت‌های دانش بنیان و هایتک ایران در این پارک حضور پیدا کنند و امتیازاتی از سمت میزبانان این شهرها دریافت کنند.»
رایزن اقتصادی در بوسنی و هرزگوین با ارزیابی وضعیت کالاهای صادراتی ایران به این کشور ادامه داد: در حال حاضر ورود خشکبار به بوسنی از طریق ایران و سایر کشورهای عربی صورت می‌گیرد. کشمش قهوه‌ای ایران در بوسنی با توجه به داشتن طرفداران بسیار، بازار خوبی دارد و برای ورود و بازاریابی صادراتی آن هیچ مشکلی وجود ندارد. فولاد، گیاهان دارویی و مواد شیمیایی در بوسنی بازار خوبی دارند. زعفران به دلیل گران بودن، و سیمان به دلیل هزینه حمل و نقل در بوسنی بازار خوبی ندارد. همچنین برای صادرات به بوسنی می‌توان نمونه محصولات ایرانی در بخش‌های مختلف را در نمایشگاه دائمی این کشور قرار داد. با استفاده از این نمایشگاه بازرگانان می‌توانند فقط در بوسنی و کشورهای یوگوسلاوی (کرواسی، اسلوونی، بوسنی و هرزگوین، مونتگرو، کوزوو، صربستان و مقدونیه) کالای خود را صادر کنند.
جابر وثیق اضافه کرد: در صورت تمایل به صادرات کالای ایرانی به بازار اتحادیه اروپا و سایر کشورهای دیگر که تجارت آزاد با بوسنی دارند، محصولات باید در این کشور تولید شوند. برای کشوری مانند بوسنی، توریست سلامت موضوع مهمی است. هزینه‌ها در بوسنی نسبت به کشورهای اروپایی بسیار مناسبتر است. ما به دنبال این هستیم که یک کلینیک تخصصی، توسط یک سرمایه گذار ایرانی در این کشور با دو شرط که از تجهیزات و پزشکان ایرانی در این کلینیک استفاده شود، ایجاد کنیم. وی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: در حال حاضر ثبت شرکت توسط یک ایرانی در بوسنی و هرزگوین به صورت صد در صد انجام می‌شود و هیچ مشکلی نخواهد داشت. همچنین شرکت‌ها می‌توانند در این کشور کشت زمینی داشته باشند و تولیدات خود را صادر کنند. شرکت‌های تولیدی ایرانی می‌توانند در این کشور با واردات مواد اولیه، تولید انجام دهند و محصولات را به کشورهای اروپایی صادر کنند. تولید کالاهای ایرانی در بوسنی موجب تسهیل صادرات آن‌ها به کشورهای اروپایی می‌شود.»
اهمیت روابطه دوستانه
و تاریخی با بوسنی
در ادامه این وبینار یک تاجر بوسنیایی نیز گفت: ما در حال تلاشیم تا بتوانیم فعالیت تجاری با کشور ایران داشته باشیم؛ و در این راستا برخی مزیت‌های تجاری برای بازرگانان ایرانی فراهم کنیم. در حال حاضر ما درهای بسته‌ای با تجارت چین داریم. همین طور موقعیت ترکیه نتوانسته رقابت تجاری خاصی در کشور بوسنی ایجاد کند. منصور حجیج اضافه کرد: شرکت‌های ایرانی روابطه دوستانه و تاریخی با بوسنی دارند. پس این فرصت برای شرکت‌های ایرانی فراهم است که بتوانند با ارائه محصولاتی با کیفیت بیشتر و مزیت‌های رقابتی وارد این بازار شوند. وی تصریح کرد: با توجه به اینکه مردم بوسنی، مردم ایران را دوست دارند و در دوران جنگ از دولت جمهوری اسلامی ایران کمک‌هایی را دریافت کردند، از هرگونه روابط تجاری با مردم ایران بسیار استقبال می‌کنند. بازار کشور بوسنی بسیار کوچک است ولی پتانسیل زیادی دارد. در واقع به نحوی پل ورود به بازار اروپا است.»
شایان ذکر است شرکت بازرگانی جی تی جی خدمات جامعی در حوزه بازرگانی ارائه می‌دهد. ارائه خدمات بازرگانی موجب تسهیل امور بازرگانی و صادرات و واردات کالا می‌شود؛ همچنین زمان انجام امور نیز کاهش می‌یابد. صادرات و واردات کالا از صفر تا صد و بدون واسطه در این شرکت بازرگانی انجام می‌شود. شرکت بازرگانی GTG شعار «با ما مرزی نیست...» را با هدف کمک به تجار و بازرگانان برگزیده است.