اقتصاد بازار: استاد دانشگاه اصفهان گفت: نبود سرمایه‌های اجتماعی از مشکلات کشور است، به طوری که این امر بر روی سایر سرمایه‌ها نیز تاثیر منفی گذاشته است. در چند سال گذشته هزار میلیارد دلار در معده اقتصاد کشور ریخته شد، اما آمار اشتغال افزایش چندانی نداشت.

محسن رنانی در همایش تجلیل از پیشکسوتان معاصر مطبوعات استان اصفهان، اظهار کرد: جامعه امروز در قرن بیست و یکم  بر چهار پایه سرمایه اقتصادی، سرمایه انسانی، سرمایه اجتماعی و سرمایه نمادین استوار است و هر توانایی و هر دارایی که بتوان در جامعه مدرن در نظر گرفت، ذیل این چهار سرمایه قرار می‌گیرند.

وی با بیان اینکه چهارصد سال طول کشید تا اقتصاددانان، جامعه شناسان و روانشناسان به کمک آمدند تا این چهار سرمایه را تبیین کنند، افزود: قبل از قرن شانزده میلادی تنها کشوری را ثروتمند می‌دانستند که سرمایه اقتصادی مانند طلا، نقره و ... جذب کند، اما در قرن هفدهم انواع دیگری از سرمایه‌ها مانند زمین و نیروی انسانی مطرح شد و در همه این موارد سرمایه‌های اقتصادی به شکل پول و طلا بودند.

این استاد دانشگاه سرمایه انسانی را نیروی انسانی به همراه تخصص دانست و خاطر نشان کرد: در قرن بیستم سرمایه انسانی معرفی شد. سرمایه‌های اجتماعی مجموعه‌ای از داشته‌ها مانند رفاقت‌ها، نقدپذیری، پذیرش تقسیم کار و ... هستند که وقتی از هم جدا شوند، نابود خواهند شد.

رنانی با تاکید بر اینکه اقتصاد بدون سرمایه اجتماعی یک اقتصاد افسرده و بی‌انگیزه است، ادامه داد: بعدها اقتصاددانان نتیجه‌گیری کردند که کشورهایی که نفت، زمین و سرمایه دارند، اما سرمایه اجتماعی ندارند، نمی‌توانند رشد پیدا کنند.

ارزش سرمایه نمادین بسیار بیش از سرمایه‌های اقتصادی است

دکتر محسن رنانی تصریح کرد: نبود سرمایه‌های اجتماعی از معضلات و مشکلات کشور است و بر روی سایر سرمایه‌ها تاثیر منفی گذاشته است. در چند سال گذشته هزار میلیارد دلار در معده اقتصاد کشور ریخته شد، اما آمار اشتغال افزایش چندانی نداشت. در سال هشتاد و چهار، تعداد مشاغل بیست میلیون و پنجاه هزار شغل بود که این تعداد هم اکنون به بیست میلیون و پانصد هزار شغل رسیده است.

این کارشناس مسایل اقتصادی به سرمایه‌های نمادین اشاره کرد و گفت: هرگاه یکی از سرمایه‌های اقتصادی، اجتماعی و انسانی به مرز شهرت برسد و همراه با عزت و افتخار باشد، به آن سرمایه نمادین می‌گویند، به عنوان نمونه ساختمانی مانند برج میلاد یک سرمایه‌گذاری اقتصادی است، اما هنوز به سرمایه نمادین تبدیل نشده است از طرفی سی و سه پل که نخست یک سرمایه اقتصادی بوده اکنون به سرمایه نمادین تبدیل شده است.

رنانی با بیان اینکه ارزش سرمایه نمادین بسیار بیش از سرمایه‌های اقتصادی است، تاکید کرد: زمانی که سرمایه‌ها به سرمایه نمادین تبدیل شوند، ارزش آنها چندین برابر خواهد شد.

وی اضافه کرد: مراسم عاشورا و مراسم نوروز می‌توانند به سرمایه‌های نمادین تبدیل شوند و جذب سرمایه کنند. ارزش سرمایه‌های نمادین در این است که می‌توانند سرمایه‌های دیگر را نیز جذب کنند و باعث توسعه فرهنگی و اقتصادی شوند.

برای جذب سرمایه و توسعه باید سرمایه‌های نمادین تولید کرد

مولف کتاب "بازار یا نابازار" تصریح کرد: متاسفانه جامعه ایران، برای تولید و تخریب سرمایه‌های نمادین آموزش دیده به طوری که به سرعت یک سرمایه نمادین می‌سازد و به سرعت و به سادگی آن را نابود می‌کند.

رنانی با تاکید بر اینکه این آموزش‌ها باید از مدارس آغاز شود، ادامه داد: از طرفی حکومت اجازه دیده شدن و نمادین شدن را به افراد نمی‌دهد، به عنوان نمونه تار استاد جلیل شهناز نشان داده نمی‌شود و از سوی دیگر جامعه و مردم سرمایه‌های نمادین را می‌کوبند، پیامک می‌سازند، جک می‌سازند، مسخره می‌کنند و ... .

وی افزود: برای جذب سرمایه و توسعه باید سرمایه‌های نمادین تولید کرد، جامعه‌ای که بتواند تولید و انباشت سرمایه نمادین داشته باشد، می‌تواند توسعه پیدا کند.

این استاد دانشگاه اصفهان با اعتقاد بر اینکه در شرایط ثبات جامعه، سرمایه‌های نمادین موجب جذب سرمایه‌ها می‌شود و در شرایط بحرانی آرامش و ثبات را برای جامعه به ارمغان می‌آورد، تاکید کرد: دلیل به هم ریختگی اوضاع سوریه، نبود سرمایه نمادین است که با مردم صحبت کند و مردم هم با او همراه باشند.

دیگر فرصت برای سرمایه‌گذاری در حوزه نفت وجود ندارد

رنانی یکی از مشکلات آینده کشور را نبود سرمایه‌های نمادین دانست و اضافه کرد: نفت رو به اتمام است و فرصت برای سرمایه‌گذاری در حوزه نفت وجود ندارد. باید به بازسازی فضای سیاسی و اجتماعی جامعه پرداخته شود و باید در تمام سطوح محلی، شهری، استانی، ملی سرمایه‌های اجتماعی، اقتصادی و انسانی را به سرما‌یه‌های نمادین تبدیل کرد.

وی با بیان اینکه هر کسی که بتواند جلب توجه کند می‌تواند سرمایه نمادین باشد، افزود: اصلی‌ترین رسانه برای تولید سرمایه نمادین، صدا و سیما است که آن هم به جز برخی شخصیت‌های سیاسی و مذهبی اجازه نمادین شدن کسی را نمی‌دهد.

عضو هیات علمی گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان با بیان اینکه تولید سرمایه‌های نمادین بسیار کم هزینه است، ادامه داد: نقش توسعه‌ای را که باید صدا و سیما انجام می‌داد و نداد باید توسط مطبوعات جبران شود. مطبوعات خود نیز می‌تواند به صورت بالقوه سرمایه نمادین محسوب شود و کارخانه تولید سرمایه‌های نمادین به صورت بالفعل باشد.