نوسان: با توجه به نقش صنعت آی سی تی در اشتغال و افزایش درآمد، درحال حاضر سهم آن در دنیا چقدر است؟

براساس آخرین گزارش سال 2019 مجمع جهانی موبایل گردش مالی کل اکوسیستم صنعت مویایل و زیرمجموعه های آن(که بخش اعظم صنعت آی سی تی را تشکیل میدهد) در دنیا 3920 میلیارد دلار است که اگر سهم آن را از کل اقتصاد دنیا که حدود 77 تریلیون دلار است در نظر بگیریم، 4.6 درصد اقتصاد جهانی را شامل می شود و می توان گفت اندازه این صنعت معادل اقتصاد کشوری همچون آلمان است. البته جایگاه صنعت آی سی تی، موبایل و زیرمجموعه های آن در کشورهای مختلف متفاوت و از ۵/۰ تا ۱۲ درصد است.

 

نوسان: اما سهم این صنعت در اقتصاد ایران چقدر است؟

اولین گزارشی تولید شده در این خصوص کار مشترکی است که بین وزارت ارتباطات و مرکز آمار ایران در سال ۹۷ انجام شد. براساس آمارگیری سال 95 تنها سهم بخش هسته آی سی تی کشور در تولید ناخالص داخلی ایران 1.52 درصد برآورد شده است، اما اگر بخشهای دیگر اقتصاد دیجیتال را به آن اضافه کنیم مانند تجارت الکترونیک، بانکداری الکترونیک و سایر خدمات دیگر را به آن اضافه کنیم، این رقم بیشتر خواهد بود البته وزارت ارتباطات در سال 98 به دنبال این اندازه گیری است.

 

نوسان: با این اوصاف آیا ظرفیت افزایش سهم صنعت آی سی تی در اقتصاد ایران وجود دارد؟

دقیقا؛ ایران به شدت این پتانسیل را دارد تا سهم صنعت آی سی تی را در اقتصاد خود افزایش دهد و حتی به دو تا سه برابر سال ۹۵ برسد، اما لازمه آن سیاست گذاری های درست، برنامه ریزی برای توسعه دولت الکترونیک، هوشمندسازی شهرها، تحول دیجیتال در صنایع مختلف است و در این شرایط می تواند جایگاه این صنعت را ارتقا داد.

 

نوسان: با این وجود ما همچنان در پیاده سازی دولت الکترونیک در کشور دچار مشکل هستیم!

دولت الکترونیک یکی از مباحث جدی کشور است، اما مهمترین مشکل آن نداشتن رهبر و فرماندهی واحد برای اجرای آن است که مسئولیت، اختیار و پاسخگوی کامل این مهم باشد. متاسفانه امروز هر دستگاه بنا بر شرایط خود دولت الکترونیک را پیش می برد، هر چند وزارتخانه های مختلف اقدامات نسبتا خوبی در این راستا انجام داده اند، اما آن یکپارچگی و شفافیت که موجب چشاندن شیرینی دولت الکنرونیک به مردم است همچنان مغفول مانده و متولی خاصی ندارد.

نوسان: در حال حاضر ساختار اجرای دولت الکترونیک در دستگاه های مختلف کشور چگونه است؟

ساختار توسعه دولت الکترویک در کشور به صورت سیلویی است. مثلا در وزارت کشور دولت الکترونیک پیاده سازی شده، اما هنوز تبادل اطلاعاتی با وزارت صنعت، اقتصاد بانک ها، قوه قضایینه و ... ندارد و این در دیگر دستگاه ها و وزارتخانه ها نیز به چشم می خورد در حالیکه وقتی صحبت از دولت الکترونیک می کنیم یک لایه داخل دستگاه وجود دارد و یک لایه مربوط به یکپارچگی است، بنابراین علیرغم اینکه اقدامات نسبتا خوبی به صورت جزیره ای و سیلویی در کشور انجام می شود، اما با وجود تلاش های بسیار به دلیل نبود مدیریت واحد و وجود یک سیستم پایش و کنترل مستمر و پاسخگو هنوز شاهد یکپارچه سازی خدمات و تاثیرات آن در کشور نیستیم.

 

نوسان: با این اوصاف دولت الکترونیک چند درصد در کشور پیاده سازی شده است؟

اگر به صورت دستگاهی نگاه کنیم دستگاه ها و وزارتخانه هایی همچون نیروی انتظامی، وزارت اقتصاد، ثبت احوال،‌ قوه قضائیه، ارتباطات و فناوری اطلاعات و ... در داخل خود نسبتا خوب عمل کرده اند، اما دولت الکترونیکی زمانی کامل می شود که تمام خدمات دستگاه ها در یک بستر با یکدیگر یکپارچه شوند. در حال حاضر  بانکهای دولتی و خصوصی کشور یکپارچه شده اند و به عنوان مثال در صورت درخواست برای وام با یک استعلام، چک برگشتی، میزان بدهی بانکی و ... شخص به هر بانک و شعبه ای مراجعه کند مشخص است. در این شرایط به صورت سیلویی نسبتا خوب عمل کرده ایم، اما در نگاه کلان هنوز دستگاه ها و یا سیستم بانکی به صورت یکپارچه با نهادها و دستگاههای دیگر متصل نشده اند و در این بخش دچار ضعف هستیم. هر چند اخیرا بین نیروی انتظامی و بانکها نیز در خصوص عوارض خروج از کشور این یکپارچگی اتفاق افتاده است و امیدوارم روز به روز شاهد این یکپارچگی در بخشهای مالیات، گمرک، بانک، بیمه، ثبت احوال و ثبت اسناد، قوه قضائیه و ... تا مردم و کشور بتواند از منافع آن بهره مند شوند.

 

نوسان: موضوع مهم دیگر کشور توسعه اکوسیستم های کارآفرینی، کسب و کارهای نوین و استارتاپ ها است. کشور در این بخش چه شرایطی دارد؟

خوشبختانه تمام دستگاه ها و شرکت ها به اهمیت این بخش پی برده اند. در این نمایشگاه نیز یکی از بخش ها استارتاپ ها و اکوسیستم های کارآفرینی است که می تواند تاثیرگذار باشد و قطعا بخش قابل توجهی از کشور و شرکت های بزرگ و باتجربه می‌تواند از منافع نوآفرینی و کارآفرینی بهره مند شوند، بنابراین در نمایشگاه اتوکام یک بخش به شرکت های بزرگ، متوسط و کوچک، یک بخش به استارتاپ ها و یک بخش به دولت الکترونیک اختصاص دارد که به عنوان نمادی از تحول و توسعه دیجیتال استان مکمل هم هستند.

 

نوسان: در حال حاضر دانش بنیان ها در کشور چه شرایطی دارند؟

در حال حاضر و بنابر اعلام سایت معاونت علمی، 4563 شرکت دانش بنیان،  508 شرکت خلاق و نوآور و 118 مرکز نوآوری و شتاب دهنده در حوزه کارآفرینی کشور فعال و خدمات ارائه می دهند، اما علیرغم تاکید رهبر انقلاب هنوز به جایگاه واقعی خود دست نیافته اند و البته باید توجه داشته باشیم که رشد و افزایش آنها نیازمند زیرساخت های مالی، فناوری، دانش، مدیریت و تکنولوژی و سرمایه گذاری در کشور است.