از ابتدای خردادماه‌سال جاری قیمت انواع برنج ایرانی افزایش قابل توجهی یافت و این روند ‏طی دو ماه گذشته پابرجا بوده است. حال با برداشت محصول نوبرانه برنج مازندران، این برنج که به ‏نظر می‌رسد به سبب نوبرانه بودن با قیمتی غیرمتعارف وارد بازار شود، هنوز نرخ گذاری نشده و پس از ‏گذشت حدودیک هفته همچنان بدون قیمت‌گذاری و خرید و فروش انبار می‌شود. موضوعی که به نظر، ‏دلالان مسبب آن هستند و برای به اصطلاح خودشان «به قیمت رساندن برنج» عرضه برنج نوبرانه ‏شمال در بازار را با خلل مواجه کرده‌اند.‏

دست دلالان بیخ خرخره مردم
همه ساله با ورود برنج جدید به بازار، قیمت‌ها دستخوش تغییر می‌شود و امسال هم قیمت برنج به ‏سبب افزایش هزینه‌‌های تولید مستثنی از این قاعده نبود. همچنین امسال برخلاف سال‌های پیشین با ‏تغییر گروه کالایی برنج به یک‌باره قیمت در بازار جهش چشمگیری پیدا کرد که این امر بیش از پیش اقشار ‏کم درآمد جامعه را در تأمین نیاز خود دچار مشکل کرد. بسیاری از مسئولان بر این باورند که افزایش ‏قیمت برنج هیچ ارتباطی به کشاورز ندارد و تنها با تغییر گروه کالایی و رشد قیمت برنج خارجی؛ عوامل ‏واسطه و دلال، نرخ برنج ایرانی را در بازار افزایش دادند تا بتوانند سود‌های هنگفتی به جیب بزنند. این ‏در حالی است که پس از افزایش قیمت متمادی برنج طی دو ماه گذشته در شرایطی که شیوع بیماری ‏کووید- ١٩ بر زندگی و معاش بسیاری از مردم تأثیر نامطلوب گذاشته است، مردم کشش افزایش دوباره ‏قیمت این محصول را ندارند.‏
در همین ارتباط چندی پیش سیدجعفر حسینی، مشاور ارشد نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی با ‏اشاره به اینکه گرانی برنج ارتباطی به کشاورزان ندارد، اظهار کرد: «در زمانی که قیمت برنج دست ‏کشاورزان بود، نوسانی نداشت.» او افزود: «درحال حاضر عمده برنج در دست دلالان و بنکداران است، به ‏همین دلیل قیمت محصول دچار التهاب شده است‎.» حسینی ادامه داد: «با حذف ارز دولتی و تغییر گروه ‏کالایی، قیمت برنج خارجی جهش چشمگیری در بازار داشت که تأثیر بنکداران و دلالان بر بازار برنج ‏ایرانی نشأت گرفته از این قضیه بود‎.» این مقام مسئول درباره آینده بازار برنج بیان کرد: «امسال پیش‌‏بینی می‌شود که قیمت برنج بر مبنای تورم افزایش یابد‎.» مشاور ارشد نظام صنفی کشاورزی و منابع ‏طبیعی درباره تأثیر افزایش‌ چشمگیر هزینه‌های تولید بر بازار برنج نیز بیان کرد: «با توجه به نوسان قیمت ‏نهاده‌ها ازجمله رشد پنج برابری سموم و تأثیر مستقیم آن بر تولید، قیمت تمام شده دستخوش تغییر و ‏تحولاتی در بازار می‌شود.‏»

برنج جدید در انتظار کشف سقف قیمت!‏
با تمام این اوصاف اما تمام قصه افزایش قیمت برنج را نباید از ناحیه دلالان دانست چراکه شالیکاران نیز ‏می‌گویند افزایش هزینه‌های تولید سبب می‌شود فروش برنج نو با قیمتی که اکنون برنج‌سال ‏گذشته در بازار مشتری دارد، برایشان به صرفه نباشد. آنها همچنین معتقدند این موضوع در کنار ‏افزایش تورم شرایط را به سمتی سوق داده که اگر افزایش ٢٠‌درصدی قیمت صورت نگیرد فروش برنج‏هایشان صرفه‌ اقتصادی نخواهد داشت.‏
در همین ارتباط خبرگزاری ایرنا در گزارشی میدانی به سراغ شالیکاران رفته که طی آن با برخی از آنها ‏به گفت‌وگو نشسته و نظر آنها را درباره قیمت برنج جدید جویا شده است.  گفت‌وگوی خبرنگار این ‏خبرگزاری با صاحبان چند شالیکوبی در شهرستان‌های بابل و آمل نشان می‌دهد که بازار خرید و ‏فروش برنج نو کاملا راکد است و هیچ‌کس حاضر به اعلام قیمت نیست و ظاهرا همه منتظر اتفاق ‏خاصی برای اعلام قیمت برنج نوبرانه هستند‎.
با این حال، بازار خرید و فروش برنج‌سال گذشته به صورت کم رمق فعالیت دارد ولی اغلب شالیکوبی‌‏ها به مشتریان اعلام می‌کنند که برنج قدیمی را تمام کرده‌اند و در انتظار اعلام قیمت برای برنج نو ‏هستند. شالیکارانی که محصول‌شان را برای تبدیل به برنج سفید وارد شالیکوبی کرده‌اند، می‌گویند فروش برنج نو با قیمتی که اکنون برنج‌سال گذشته در بازار مشتری دارد، برایشان به صرفه نیست‏‏. آنها به افزایش سطح عمومی قیمت‌ها در کشور مانند قیمت لوازم خانگی، حبوبات، گوشت، مرغ و ‏لبنیات و دیگر کالاهای مورد نیازشان استناد می‌کنند و می‌گویند که فروش برنج نو به قیمتی که اکنون ‏برنج‌سال گذشته خریدار دارد، برایشان به صرفه نیست‎.‎‏ کشاورزانی بر این نکته تأکید می‌کنند که ‏امسال هزینه کشت و کارشان هم افزایش زیادی داشته و توقع‌شان با توجه به نرخ تورم، افزایش ‏حداقل ۲۰‌درصدی قیمت برنج نسبت به‌سال قبل است‎.
پیش از این مسئولان بخش کشاورزی و برخی کارشناسان اقتصادی هم بر این نکته تأکید داشتند که ‏امسال اگر کشاورز برنجکار هر کیلوگرم برنج کیفی طارم محلی را کمتر از ۲۷‌هزار تومان به فروش ‏برساند، صرفه اقتصادی نخواهد دید و حفظ زمین‌های کشاورزی با توجه به قیمت‌های نجومی که ‏برای آنها وجود دارد، مشکل خواهد شد‎.‎‏ دولت هم پیش از این همسو با دغدغه شالیکاران و در ‏حمایت از محصول‌شان، ارز نیمایی برای واردات برنج تصویب کرد. کارشناسان بازار برنج معتقدند این ‏مصوبه مانع کاهش قیمت تولیدات داخلی این محصول در‌سال جاری می‌شود. همسو با این مصوبه ‏سازمان جهاد کشاورزی مازندران نیز اعلام کرد هزینه تولید برنج امسال بسیار بالا رفته است، ‏اما شالیکاران نگران قیمت محصول خود نباشند‎.‎
حال با این اوصاف و با آنکه برنج خارجی که روزگاری محمل قشر کم برخوردار در فرار از قیمت گزاف ‏برنج داخلی بود، با افزایش گاه سه برابری قیمت روبه‌رو شده است، باید نشست و دید برنج داخلی ‏بعد از قیمت‌گذاری برنج نوبرانه شمال تا کجا سقف قیمت‌ها را خواهد شکافت. اتفاقی که بدون‌شک ‏در شرایط اقتصادی نابسامان بخش قابل توجهی از جامعه سبب خواهد شد بیش از همیشه محصول ‏دست شالیکاران ایرانی از سفره‌های مردم دور بماند.‏